Όλη η αλήθεια για το Κιλελέρ - του Κώστα Καρδαρά

Ας διαγράψουμε με πολύ λίγα λόγια, το ιστορικό πλαίσιο του αγροτικού κινήματος των αρχών του περασμένου αιώνα. Η ελευθερία είναι ένα πανάρχαιο ελληνικό αγαθό. Η ελευθερία απαιτεί αρετή και τόλμη δοκιμάζει, αλλά και διαμορφώνει, τελειώνει, δηλαδή τελειοποιεί τον άνθρωπο. Η ίδια η λέξη άνθρωπος (άνω θρώ-σκω) προϋποθέτει την ύπαρξη ελευθερίας. Χωρίς την ελευθερία για τον Έλληνα δεν μπορεί να νοηθεί ανθρώπινο ον.

Η γέννηση του νέου Ελληνικού Κράτους το 1821, ήταν η γέννηση ενός κράτους ελευθερίας. Ένα από τα πρώτα του νομοθετήματα ήταν η κατάργηση της δουλείας. Ενώ οι
Ηνωμένες Πολιτείες χρειάστηκαν άλλα 40 χρόνια και ένα εμφύλιο πόλεμο για να καταργήσουν τη δουλεία, ενώ η Γαλλία ακόμη και μετά την Επανάσταση του 1789 είχε δουλεία στις αποικίες της, για την αναγεννώμενη Ελλάδα του 1821 ήταν ένα από τα βασικά στοιχεία της ίδιας της υπάρξεως της. Αυτή η ελευθερία όμως, βασικό συστατικό στοιχείο του νέου ελληνικού κράτους-δεν ήταν προσιτή -σε όλα τα μέλη του. Στη Θεσσαλία και ειδικότερα στη δυτική μετά την απελευθέρωση του 1881 επεκράτησε μία διαφορετική κατάσταση. Προειδοποιημένοι από την προϋπάρχουσα πολιτική κατάσταση, οι Τούρκοι γαιοκτήμονες πρόλαβαν και πούλησαν ή παραχώρησαν τα κτήματα τους σε Ελληνικής καταγωγής κεφαλαιούχους από την τουρκική επικράτεια, την Ρουμανία τη Ρωσία και αλλού. Η ιδιοκτησία των τελευταίων αυτών, ανεγνωρίζετο και προστατεύετο από τους όρους της ελληνοτουρκι­κής συνθήκης και έτσι οι τεράστιες εκτάσεις της Θεσσαλίας βρέθηκαν στα χέρια λίγων μό­νο γαιοκτημόνων, ενώ οι αγρότες και οι χωρι­κοί ελεύθεροι πια αλλά ακτήμονες, αναγκάζο­νταν για να επιβιώσουν να εργάζονται στα χτή­ματα των γαιοκτημόνων με συνθήκες παρό­μοιες με των δουλοπάροικων ή μάλλον σκλη­ρότερες, αφού εξέλιπε πλέον και ο παράγο­ντας της προσωπικής επαφής και τα αγροκτή­ματα διοικούμενα από σκληρούς επιστάτες δεν ήταν παρά αντικείμενα οικονομικού κέρ­δους και μόνο.

ο αείμνηστος συν. Κώστας Καρδαράς ως ομιλητής στην
εθνικιστική εκδήλωση τιμής των θυμάτων εξέγερσης του
Κιλελέρ 

Στερούμενοι ιδιοκτησίας και με επιδέξια κατασκευασμένους νόμους όπως του γήμορου ή της μόρτης, οι κολλήγοι δεν έ­νοιωσαν παρά την αντικατάσταση του Τούρκου αφέντη από άλλο σκληρότερο. Στην δέσμευ­ση μάλιστα της Ελληνικής Πολιτείας να ανα­γνωρίσει τους τίτλους ιδιοκτησίας του τουρκι­κού κράτους, προστέθηκε και η από τους γαιοκτήμονες επιδοτούμενη πολιτική επιρροή των πολιτευτών της Θεσσαλίας, καθώς και η οικονομική αλλά και μορφωτική αδυναμία των αγροτών να υπερασπιστούν την υπόθεση τους στα δικαστήρια και έτσι συνετίθετο ένα πραγματικά,, ζοφερό περιβάλλον φοβερού μέλλο­ντος. Από το 1881, η Θεσσαλία μεταβλήθηκε σε ένα πραγματικό καζάνι που έβραζε. Πλή­θος τοπικών εξεγέρσεων διεκδικούσαν την α­παλλοτρίωση της γης και την απόδοση της στους εργάτες της, ελεύθερους πια Έλληνες. 

Οι εξεγέρσεις αυτές συστηματοποιήθηκαν και κλιμακώθηκαν σταδιακά με αποτέλεσμα λίγο πριν την επανάσταση στο Γουδί να ιδρυθεί στην Καρδίτσα από το νέο δραστήριο και χαρι­σματικό δικηγόρο Δημήτριο Μπούσδρα, το γιατρό Ν.Γρίβα από το Προάστιο και άλλους Καρδιτσιώτες, ο Γεωργικός Πεδινός Σύνδε­σμος Καρδίτσας, ένας από τους πρώτους στην Θεσσαλία μετά τον αντίστοιχο των Τρικά­λων και του Κοσκινά Καρδίτοης, αλλά ο πλέον δραστήριος και αποτελεσματικότερος τελικά. Η ίδρυση του Συνδέσμου που έγινε στο προ­αύλιο του Ναού της Ζωοδόχου Πηγής των Κα­μινάδων, σηματοδότησε την περαιτέρω κλιμά­κωση και συστηματοποίηση του αγώνα για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών. Ένα μικρό χρονικό θα μας μεταφέρει στο κλί­μα των ημερών.

22 Μαίου 1909 ίδρυση του Γεωργικού Πεδι­νού Συνδέσμου. Ο σύνδεσμος δραστηριοποιή­θηκε στην Καρδίτσα και στα χωριά του κάμπου με μαζική συμμετοχή των αγροτών σε αυτόν. Τα μέλη του περιέτρεχαν στα χωριά και διακή­ρυτταν το όραμα της απαλλοτριώσεως και α­ναδιανομής της γης.

Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1909, διοργανώνε­ται το πρώτο συλλαλητήριο στην Καρδίτσα. Στις 20 Ιανουαρίου 1910, συγκροτήθηκε με­γάλο συλλαλητήριο στην πλατεία της Καρδί­τσας στο οποίο έλαβαν μέρος χιλιάδες αγρό­τες.

. Στις 7 Φεβρουαρίου, έγιναν συλλαλητήρια στα Τρίκαλα, στη Λάρισα, στο Βόλο, στο Βελεστί­νο, στα Φάρσαλα, στην Καρδίτσα. Η αγροτιά του κάμπου "έβραζε" απ' άκρη σ' άκρη.

-Στις 27 Φεβρουαρίου, συγκροτούνται νέα συλλαλητήρια στις θεσσαλικές πόλεις, αλλά εκείνο της Καρδίτσας ήταν το ζωηρότερο. Έ­γιναν μάλιστα και επεισόδια που είχαν ως α­ποτέλεσμα το θάνατο του αγρότη Χρήστου Σάλτα από το Ανώγι και τον τραυματισμό ορι­σμένων άλλων στο σιδηροδρομικό σταθμό. Κατόπιν, με την πρωτοβουλία της ηγεσίας του Γεωργικού Πεδινού Συνδέσμου και της Πανθεσσαλικής Επιτροπής αγροτών με Πρόεδρο το Δημήτριο Μπούσδρα, το βάρος του αγώνα μεταφέρθηκε για καλύτερη αποτελεσματικό­τητα στη Λάρισα με αποτέλεσμα τα γνωστά αι­ματηρά επεισόδια της 6ης Μαρτίου στο Σιδη­ροδρομικό σταθμό του Κιλελέρ, στο Τσουλάρ, στην Πύλη των Φαρσάλων και στην Λάρισα με πολλούς νεκρούς και τραυματίες αγρότες. 0 Μπούσδρας μαζί με τους άλλους επικεφαλής των Θεσσαλών αγροτών συλλαμβάνονται και οδηγούνται στα δικαστήρια. Τριάντα εφτά Καρ-διτσιώτες μέσα σε ένα σύνολο 71 Θεσσαλών δικάστηκαν για τα γεγονότα της Καρδίτσας στο Κακουργιοδικείο Χαλκίδας και αθωώθηκαν πανηγυρικά.

η εκδήλωση τιμής μπροστά από το μνημείο
του αγροτιστή Δημήτρη Μπούσδρα 

Ο Δημήτριος Μπούσδρας ούτε στιγμή δεν ε­παναπαύτηκε στις δάφνες του αλλά με κάθε τρόπο συνέχισε τον ανυποχώρητο αγώνα του για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών μέσα α­πό τη βουλή όντας από το 1906 βουλευτής. Τελικά το διάταγμα για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών ήταν η πρώτη πράξη της Επαναστα­τικής Κυβέρνησης ενός άλλου μεγάλου Καρδιτσιώτη του Νικολάου Πλαστήρα όταν με τη νο­μοθετική πράξη της 14ης Φεβρουαρίου 1923 έγινε η τελική διανομή της γης στους αγρό­τες. Οι Καρδιτσιώτες έδωσαν το ηρωικό "πα­ρών" τους σε όλους τους αγώνες του Έθνους: Στις προ την απελευθέρωση της Θεσσαλίας ε­παναστάσεις κατά των Τούρκων του 1821, ό­που πρωταγωνίστησε το άλλο λαμπρό παιδί της Καρδίτσας ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, του 1854 και της "τρελής", αλλά νικηφόρας εξέ­γερσης του 1878, αλλά και στους πολέμους του 1912-13, όπου τα παιδιά της Καρδίτσας εκπόρθησαν το Σαραντάπορο και βάδισαν πρώτοι στην ελεύθερη θεσσαλονίκη, στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο όπου και η ξεχασμένη πια "μάχη της Σημαίας", στην απελευθερωτική εκ­στρατεία του 1922 με το θρυλικό 1/38 Σύνταγ­μα Ευζώνων, αλλά και το 5/42 του Πλαστήρα, το 1940- 41 με το ηρωικό 5ο σύνταγμα της "Σιδηράς" 1ης Μεραρχίας των Θεσσαλών και την εποποιία του υψώματος 731 μέχρι τις νέ­ες Θερμοπύλες του Στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ και του χωριού Πυρόι στην Κύπρο του 1974.

αγρότες στην εκδήλωση τιμής στα θύματα του Κιλελέρ

Η ελευθερία γονιμοποίησε τους στερημένους και μαθημένους στις κακουχίες Καρδιτσιώτες αγωνιστές και τους έκανε ικανούς να πράξουν θαύματα πολεμικής αρετής και ανδρείας σε ό­λους τους αγώνες και τους πολέμους πού έ­λαβαν μέρος, έχοντας ξεπληρώσει με το πα­ραπάνω το χρέος τους προς την μητέρα Πα­τρίδα. Σήμερα, η πολιτική της Παγκοσμιοποίη­σης για την κατάργηση των εθνικών διαφορο­ποιήσεων και πολιτισμών σε ένα πολυεθνικό χωνευτήρι περνά μέσα από την συρρίκνωση και την καταστροφή της αγροτικής τάξης σαν κατ" εξοχήν δεμένης με τη γη και τις παραδό­σεις κατ" εξοχήν επομένως πατριωτικής. Στο νέο πολιτικό σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, οι παλιές διαφοροποιήσεις και αντιπαλότητες της Δεξιάς και της Αριστεράς ανήκουν πια στο παρελθόν ενώ έχουν διαμορφωθεί δύο αντί­θετοι πολιτικοί πόλοι, δύο διαφορετικά και α­ντίπαλα πολιτικά ρεύματα.

 Από την μία πλευ­ρά η Παγκοσμιοποίηση η οποία στο όνομα μιας ανάπτυξης και μιάς ευημερίας πού ποτέ δεν είδαμε, καταργεί τις εθνικές διαφοροποιήσεις και πολιτισμούς και από την άλλη, το συνεχώς διογκούμενο ρεύμα εκείνων που πιστεύουν στην ανάγκη των λαών να διατηρήσουν ιην ταυτότητα και την προσωπικότητα τους, πι­στεύουν και θέλουν να αγωνιστούν για την πα­τρίδα και την εθνική ιδιαιτερότητα, τη θρη­σκεία, την γλώσσα, τον πολιτισμό και την ιστο­ρία τους. Τελειώ­νοντας, θέλω να υπενθυμίσω σε όλους σας ό­τι τα παιδιά της Καρδίτσας που πολέμησαν η­ρωικά και υπεράνθρωπα στους Βαλκανικούς πολέμους και την εκστρατεία της Μικράς Ασί­ας για την ελευθερία των σκλαβωμένων Ελλη­νικών εδαφών, ήσαν οι ίδιοι αν και ελεύθεροι Έλληνες πολίτες ουσιαστικά δουλοπάροικοι. Παραμέρισαν όμως τις όποιες κοινωνικές δια­φορές τους με το ελληνικό κράτος, επιτελώ­ντας με το παραπάνω το εθνικό τους χρέος. Να λοιπόν ποιό είναι το διαχρονικό μήνυμα της σημερινής ημέρας. Ένα μήνυμα που πρέπει να φροντίσουμε να ακουστεί απ' άκρου εις άκρον στην Ελλάδα, για να μάθουν όλοι οι συνέλληνές μας ότι η Καρδίτσα δεν είναι απλώς ένα μέρος για διακοπές, αλλά ένας τόπος με ηρω­ικούς και γενναίους ανθρώπους άξιους να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο στα πανελλήνια δρώμενα   

Το κείμενο αυτό είναι μεταφορά σε γραπτό λόγο της ομιλίας του σπουδαίου Έλληνα ιατρού και συναγωνιστή Κώστα Καρδαρά,  που εκφωνήθηκε σε εθνικιστική εκδήλωση το 2014 στην ιδιαίτερη πατρίδα του αγροτιστή Δημήτρη Μπούσδρα, το Προάστιο προς τιμήν των Θυμάτων της εξέγερσης του Κιλελέρ