Κέντρο καί άξων
σκέψεως γιά τόν Εθνικιστή είναι ό "Ανθρωπος. Όχι, όμως άπό οίαδήποτε
σκοπιά ή σέ οποιαδήποτε έκδήλωσί του, αλλά στις ανώτερες δυνατές εκδηλώσεις
του, στα ανώτερα δυνατά επίπεδα πού μπορεί νά κατάκτηση. Πολλές ιδεολογίες ισχυρίζονται
ότι είναι ανθρωποκεντρικές, χωρίς όμως νά προβάλλουν ένα αρχέτυπο άνθρώπου
αξίου τοΰ ονόματος του. Στρέφονται συνήθως γύρω άπό τήν λατρεία τοΰ αδυνάτου
τοΰ άρρωστου, τοΰ δυσμόρφου, τοΰ περιθωριακού. Ιδίως τά κείμενα τοΰ Εβραϊσμού,
μάς δίδουν διαρκώς τό χαμηλά πρότυπο τοΰ διαστρεβλωμένου διανοητικά ανθρώπου,
είτε σάν εκδικητικού λεπρού στήν προχριστιανική εποχή, είτε σάν εκδικητικού
επίσης, άλλ' αδυνάμου άτομου, αργότερα, πού εναποθέτει τήν ελπίδα γιά έκδίκησι
στόν Θεό, τοΰ οποίου αυτοαποκαλείται μάρτυς. Ακόμη καί στήν σημερινή εποχή οι
ιδεολογίες αυτές μάς μιλούν γιά ανθρώπους · παιδιά κατωτέρου θεού καί οΐ
διάφοροι σοσιαλισμοί εμφανίζονται άγωνιζόμενοι υπέρ των «αδυνάτων» όχι γιά νά αποκαταστήσουν
τήν απαραίτητη αρμονία μέσα στό κοινωνικό σώμα, αλλά γιά να καλλιεργήσουν
ακριβώς αυτό τό αρνητικά ανθρώπινο πρότυπο.
Άποκορύφωμα,βεβαίως όλων αυτών είναι
ό χρεωκοπημένος πλέον, Μαρξισμός πού έχει οίκοδομήσει ολόκληρη την σκέψι του
πάνω στήν έννοια τής ανθρωπινής έξαθλιώσεως.
Μακρυά άπό αυτές
τις θεωρήσεις ο Εθνικισμός δέχεται σάν ανώτερη έκδήλωσί τοΰ Άνθρωπου τούς
Πολιτισμούς, ψυχοπνευματικά δημιουργήματα πού έχουν, όπως έχουμε αναπτύξει, τον
δικό τους κύκλο ζωής. Και κύρια έκδήλωσις κάθε πολιτισμού είναι ή τέχνη. Τί
είναι, όμως, τέχνη; Μέ τόν όρο τέχνη στην αρχική του σημασία εννοούμε κάθε
ανθρώπινη δραστηριότητα ή οποία προύποθέτει γιά τήν επιτυχία της μία ικανότητα.
"Ετσι κάθε κατασκευή, κάθε επιστήμη κλπ. μπορεί νά όνομασθή τέχνη. Στήν
άνάλυσί μας όμως αυτή μάς ενδιαφέρουν οΐ καλές τέχνες καί αυτές θά εννοούμε μέ
τόν όρο τέχνη.
Γιά νά δούμε
όμως ποιά ακριβώς λειτουργία στόν άνθρωπο είναι ή τέχνη, θά ύπενθυμίσωμε τίς
βασικές περιοχές τοΰ ψυχικού κόσμου τοΰ άνθρωπου, μέσα στά πλαίσια τών έπτά
φορέων τής συνειδήσεως. Αυτές λοιπόν είναι:
- Τό υποσυνείδητο όπου εδρεύουν τά ένστικτα καί οι μή συνειδητές επιθυμίες τόσο στό Άτομο όσο καί συλλογικά.
- Ό χώρος της συνειδήσεως όπου εδρεύουν τά τρέχοντα συναισθήματα καί ό κοινός λόγος και τέλος
- Το ύπερσυνείδητο, ατομικά καί συλλογικό, ένας χώρος μή ενεργοποιημένος στήν σημερινή εξελικτική φάσι τοΰ είδους, όπου κατοικούν ο πλήρως αφηρημένος ανθρώπινος λόγος πού είναι καί ό θειος Λόγος στόν άνθρωπο, ό ενοποιητικός ή διαισθητικός φορεύς, μέσω τοΰ οποίου αποκτάται ή αίσθησις της ένότητος μέ τά όντα, ή έδρα δηλ. τοΰ "Ορφικού "Ερωτος καί τέλος
- ή αρχική Βουλητική Μονάς, ή πηγή τοΰ Ανθρωπίνου Είναι.
Ή ίδια του ή φύσις δίνει στόν "Ανθρωπο δύο εξελικτικούς δρόμους γιά νά καταστήση ή συνείδησίς του αυτά τά «κάστρο στο ύψωμα» πού δέν είναι άλλο άπό τόν ανώτερο αυτό εσωτερικό ψυχικό χώρο:
- Ή οδός τής διανοήσεως ή δρόμος τής Επιστήμης μέ τόν οποίον, διευρύνοντας τόν ανθρώπινο λόγο προσεγγίζει τόν αφηρημένο ανθρώπινο καί τέλος τόν θείο Λόγο. Στά πλέον προηγμένα στάδια ή Επιστήμη αντικαθίσταται άπό τήν διανοητική φιλοσοφία
- Ή διαισθητική οδός ή δρόμος τοΰ Έραστού τής θεότητος: είναι ή όδός τοΰ Πλατωνικού "Ερωτος, μέσω τής Οποίας ό "Ανθρωπος, καλλιεργώντας ώρισμένες πλευρές του συναισθηματικού του κόσμου προσπαθεί να άφυπνίση τον διαισθητικό φορέα Έδώ εύρίσκεται καί ο σπουδαιότατος ρόλος τής Τέχνης: βοηθά στήν εξελικτική του προσπάθεια. Κατά τήν νοερά αύτή πορεία τοΰ ένατενιστοϋ, σέ κάποιο σημείο απαιτείται ή διαβίβασις σ' αυτόν θείων Ενεργειών, πού γίνεται μέ τήν τέλεσι Μυστηριακών Τελετών: "Ετσι, ώς συνέχεια τής Τέχνης έρχεται ή θρησκεία. Ή πραγματική Τέχνη, συνεπώς, είναι προθάλαμος τής θρησκείας.
Μέσω τοΰ Λόγου ό
άνθρωπος αντιλαμβάνεται καί συνειδητοποιεί τά όντα, τά αναλύει, περιγράφει
καί συσχετίζει, δημιουργώντας μέ αυτά σχέσι υποκειμένου προς αντικείμενο. Μέσω
τής διαισθήσεως, όμως, επικοινωνεί μέ τά όντα, αποκτώντας τήν εμπειρία καί τό
βίωμα τής Παγκοσμίου Ουσίας, κατακτώντας τήν Σοφία όχι μέσω λογικής επεξεργασίας,
άλλά μέσω διαισθητικής επαφής. Τήν πολύ σημαντική αυτή λειτουργία, που όμως
επιφυλάσσεται μόνο στά πολύ εξελιγμένα άτομα, προσπαθεί νά μεταφέρη στόν μέσο
άνθρωπο, μέσα στά πλαίσια .τής κοινωνικής ζωής, ο πραγματικός καλλιτέχνης.
Εμπνευσμένος
άπό τό συλλογικό ύπερσυνείδητο καί άπό αντανακλάσεις τών ανωτέρων κόσμων, σάν
προικισμένο άτομο πού είναι, καί γνωρίζοντας, έστω καί διαισθητικά, τήν
ψυχολογία τοΰ μέσου άτομου, ευρίσκει τρόπους γιά νά μεταφέρη καταστάσεις πού
δέν περιγράφονται μέ λόγους ατό εσωτερικό κάθε ανθρώπου. Τά μέσα πού
χρησιμοποιεί είναι συνδυασμός διαφόρων ερεθισμάτων οπτικών, ακουστικών,
ρυθμικών ή καί συναισθηματικών. "Ετσι προέκυψαν σάν μορφές τέχνης οι
εικαστικές, οι μουσικές, ή ποίηση καί ό πεζός λόγος.
Σάν κορυφαίο καί αντιπροσωπευτικό τύπο
καλλιτέχνου θά πρέπει νά θεωρήσουμε τόν μεγάλο Αισχύλο καί σάν ανώτερη μορφή τέχνης
τό τραγικά θέατρο, πού συνδυάζει όλες τίς άλλες τέχνες. Ό μεγάλος αυτός
ποιητής, όχι μόνο Μύστης τοΰ θείου Λόγου άλλά και γνώστης της ανθρώπινης
ψυχολογίας, στό θέατρο του
ουσιαστικά άνάπαρέστησε καί προσωποποίησε τά δράμα ποϋ παίζεται μέσα στήν ψυχή κάθε άνθρωπου, μέ
τραγικό ήρωα την ανθρώπινη συνείδησι. Χειριζόμενος τις φυσικές δυνάμεις σάν
χημικές ουσίες έδινε με τά κατάλληλα μέσα και πλοκή τίς απαιτούμενες
«προσθηκες» «καταλύτες» καί «αντιδραστήρια» ώστε νά προκαλέση τήν λύσι τών
εντάσεων καί τήν ψυχική άνάτασι. Μέ τόν τρόπο αυτά έδινε στά μέσο άνθρωπο μία
αμυδρά γεύσι τής πραγματικής μεθέξεως τών ανωτέρων στοιχείων. Είναι αυτό πού
ωνομάσθηκε «παθημάτων κάθαρσις».
Αυτού τού είδους ή ψευδοτέχνη δέν «καθαίρει», άλλά περιπλέκει. Δέν ελευθερώνει, άλλά βαραίνει. Δέν υποβοηθά τόν άνθρωπο στήν έξέλιξί του, άλλά τού έξάπτει τά ένστικτα. Αυτά τά είδος τής ψευδοτέχνης ή αντιτέχνης είναι αυτό πού προβάλλει καί ενισχύει μέ όλα του τά μέσα τό σημερινά κατεστημένο. Είναι ή «τέχνη· τής παρακμής, σύμφωνη μέ τό γενικώτερο πνεύμα τού υλισμού. Νομίζουμε όμως δτι ό Ελληνικός Λαός, έστω καί ασυναίσθητα, σάν σέ στάσι αμύνης, αποστρέφει το πρόσωπό του καί αδιαφορεί γιά τήν παρακμιακή αύτή ψευδοτέχνη, προσδοκώντας τήν Εθνικιστική 'Αναγέννησι, όταν ένα τόσο σπουδαίο λειτούργημα, όπως είναι ή πράγματική τέχνη, θά βρή τούς γνησίους λειτουργούς του.
Πρόδρομος Κούρτογλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ομάδα του Κοινού Παρονομαστή δίνει την ευκαιρία στον καθένα να εκφραστεί ελεύθερα χωρίς ύβρεις και προσωπικές αντιπαραθέσεις
Οι απόψεις, θέσεις του συγγραφέα- αρθρογράφου δεν υιοθετούνται απαραίτητα από την συντακτική ομάδα του Κοινού Παρονομαστή
Σχόλια που δεν θα είναι σύμφωνα με το πνεύμα της ομάδος διαχείρισης δεν θα προβάλλονται
Ομάδα Κ.Π