ΚΡΑΝΕΑ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ: Άλλο ένα έγκλημα των συμμοριτών

Το μνημείο Πεσόντων
της Κρανέας 

Άπό την Επιτροπή τών Εθνικιστών της Κρανέας Ελάσσονος, πού τίμησε τούς νεκρούς πολίτες και στρατιωτικούς πού έπεσαν υπερασπί­ζοντες τό χωριό τους, λάβαμε και δημοσιεύσαμε κατ' αποκλειστικότητα τό ακόλουθο ιστορικό τών ήμερων 26, 27 καί 28 Φεβρουαρίου

26 Φεβρουαρίου 1948- Δύο ταξιαρχίες ανταρτών προμηθευμένοι μέ όλμους καί μουλάρια ξεκινούν άπό τό χωριό Άχελενάδα μέ αντικειμενικό στόχο νά κτυπήσουν την Κρανέα Ελάσσονος. Περνούν κατά χιλιάδες τήν θέση Λάπατα γύρω στίς 12 τά μεσάνυκτα γιά νά καταλήξουν περί τήν 7.30 πρωϊνήν της 27ης Φεβρουαρίου στήν τοποθεσία Χούνι, λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω άπό τό χωριό.

27 Φεβρουαρίου 1948: Καταφθάνουν στό χωριό δύο λόχοι τοϋ Ελληνικού Στρατού ύπό τήν ηγεσία τού Ταγμα­τάρχη Παπαχρήστου Γεωργίου. Ό Στρατός εΐχε είδοποιηθή άπό τό Ανε­ξάρτητο Απόσπασμα πού εΐχε συσταθή άπό κατοίκους της Κρανέας, ύπό τήν ηγεσία τού Θεόδωρου Παπαγιάννη καί πού έν τώ μεταξύ εΐχε πληροφορηθή γιά τήν μετακίνηση καί τίς προθέ­σεις τών συμμοριτών.

Ό ένας λόχος έπιασε τήν περιοχή τής Αγίας Τριάδος καί ό άλλος τήν περιοχή τού Αγίου Αθανασίου.

"Ομως ή πρώτη μάχη άναψε στήν περιοχή Χούνι, όπου τό Ανεξάρτητο Κρανέας έσπευσε νά εμπόδιση τήν προέλαση τών Έλασιτών ύπό τήν υπο­στήριξη τής Αεροπορίας.

Άλλά ή γενναία αντίσταση τών Εθνικιστών τοϋ Ανεξαρτήτου τής Κρανιάς δέν

στάθηκε δυνατό νά εμποδίσει τίς ασύγκριτα μεγαλύτερες δυνά­μεις τών συμμοριτών. "Ετσι τό Ανε­ξάρτητο αναδιπλώθηκε καί έκανε τα­κτική υποχώρηση πρός τήν Κρανιά όπου ενώθηκε μέ τίς στρατιωτικές δυνάμεις γιά τήν τελική μάχη. Έν τώ μεταξύ στό πεδίο τής μάχης είχαν πέσει πολλοί συμμορίτες, άλλά καί ol κάτοικοι τής Κρανιάς Παπατσέλος Χρήστος τού Αθανασίου, Γκανάτσας Αναστάσιος τοϋ Κων/νου και Κουτσιώρας Γεώργιος τοϋ Σταμούλη.

Τά πολυάριθμα στίφη τών συμμορι­τών προχωρούν πρός τήν Κρανιά μή έχοντας άλλο εμπόδιο καί ταυτόχρονα στήνουν τούς όλμους στήν περιοχή Μαζντηράχη καί βάλλουν κατά τού χωριού. Καί ένώ στήν Αγία Τριάδα γίνεται μάχη, όπου σκοτώθηκαν ό Παρνάρας Ιωάννης τού Αθανασίου καί ή Ευαγγελία Χαραμή τού Ζήση, οί 'Ελασίτες βρήκαν τήν ευκαιρία νά προωθή­σουν μία ομάδα ένοπλων άπό τήν περιοχή Λούτσα καί νά καταλάβουν τό Α' Δημοτικό Σχολείο, όπου καί κρυφθήκανε, καλυπτόμενοι άπό τήν νύκτα.

Η προτομή του ηρωικού
Ταγματάρχη Παπαχρήστου.
Ελάχιστος φόρος τιμής
από τους κατοίκους της
Κρανέας στον υπερασπιστή
 του χωριού τους

28 Φεβρουαρίου 1948: Στήν διάρκεια τής νύκτας ο Ταγματάρχης Παπαχρή­στου συνεδριάζει στό κοινοτικό γρα­φείο μέ τόν αρχηγό τοϋ Ανεξαρτήτου Κρανέας Θεόδωρο Παπαγιάννη.

Στίς 4.30 τό πρωΐ αποφασίζουν νά επισκεφθούν τόν λόχο πού βρίσκεται στον "Αγιο Αθανάσιο. "Εχουν μαζί τους καί τόν 17χρονο Παπαγιάννη Βασίλειο τού Λαζάρου. Φθάνουν αμέριμνοι στό Δημοτικό Σχολείο, οπότε δέχονται τά πυρά τών ανταρτών.

Σκοτώνεται έπί τόπου ό 17χρονος Παπαγιάννης καί τραυματίζεται βαρειά ό Ταγματάρχης. Μέ κίνδυνο τής ζωής του ό αρχηγός τοϋ Ανεξαρτήτου ση­κώνει στά χέρια του τόν Ταγματάρχη καί τόν πηγαίνει στό σπίτι τού Ευαγγέ­λου Γεωργούλα.

Τού δίνουν τίς πρώτες βοήθειες καί μετά άπό δύο μέρες τόν μεταφέρουν στό σπίτι τού Αθανασίου Δαγκλή. Όμως τά τραύματα δέν επουλώνονται καί ό ηρωικός Ταγματάρχης ξεψύχησε άφού πέρασαν 28 μέρες μαρτυρίου.

Έν τώ μεταξύ ol ελάχιστοι στρατιώ­τες πού είναι στόν "Αγιο Αθανάσιο ανοίγουν μάχη μέ τούς συμμορίτες, ένώ οί όλμοι βάλλουν συνεχώς κατά τού χωριού, προκαλώντας μεγάλες κα­ταστροφές. Ηταν μοιραίο νά πέσουν στό πεδίο τής μάχης κάποιος Λοχίας ονόματι Πρεβεζάνος καί 4 ακόμη Στρα­τιώτες άγνωστων στοιχείων.

Οι συμμορίτες αντιλαμβάνονται ότι δέν είναι εύκολη υπόθεση ή κατάληψη τής Κρανέας. "Εχουν ήδη μεγάλες απώλειες. Γι' αυτό αποφασίζουν να φύγουν. Αποχωρώντας όμως δέν πα­ρέλειψαν νά λεηλατήσουν όσα κατα­στήματα καί σπίτια βρήκαν στόν δρόμο τους.

"Εφυγαν καί όπως πάντα άφησαν πίσω τους νεκρούς καί καταστροφές.

--------------------------------------------------------------------------------------------

Ιστορικό αρχείο Από την εφημερίδα Συναγερμός Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 1984 αρ. τεύχους 40 σελίδα 3 (από το αρχείο του συν. Σπύρου Παπαδόπουλου)