Οι Νεο-αριστεροί της μεταπολίτευσης (Δημήτρη Ε. Ευαγγελίδη)

Πρόλογος 

Πιστεύω ότι η πρωτοτυπία αυτού του βιβλίου, που μόλις κυκλοφόρησε, δεν πρέπει να αναζητηθεί στις εξεζητημένες εκφράσεις, την εύστοχη επιλογή λέξεων ή στα ισχυρά  επιχειρήματα (τα οποία σε τελική ανάλυση αποτελούν και εκφράζουν απλώς τις προσωπικές απόψεις του συγγραφέα), αλλά στο γεγονός ότι παραθέτει μια ποικιλία διαφορετικών απόψεων, θέσεων και τοποθετήσεων με αποτέλεσμα να αποτελεί μεν ένα πολύχρωμο καλειδοσκόπιο ιδεών, ταυτόχρονα όμως έχει έναν μοναδικό στόχο: Να περιγράψει και να αποτυπώσει την νοοτροπία μιας μάζας ατόμων, που μέσα από συγκυρίες και υπόγειες διεργασίες κατέληξαν να έχουν μια κοινή συνισταμένη και πολιτικό χαρακτηρισμό, έτσι ώστε να διακρίνονται και να προσδιορίζονται εύκολα.

            Τα άτομα αυτής της κατηγορίας πρωταγωνίστησαν με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικούς πολιτικούς, κοινωνικούς και επαγγελματικούς χώρους την χρονική περίοδο που είναι γνωστή μονολεκτικά ως «μεταπολίτευση» ή πιο συγκεκριμένα: «το καθεστώς της μεταπολίτευσης».

            Σε μια προσπάθεια να καθορίσω και να περιγράψω αυτόν τον ασαφή και ευμετάβολο κομματικό και πολιτικο-ιδεολογικό χώρο, κυρίως όμως το περίγραμμα των ατόμων που ανήκουν σ’ αυτόν, χρησιμοποιώ εδώ και χρόνια  τον όρο «Νεο-αριστεροί»/«νεοαριστεροί», που αποτελεί μεν έναν νεολογισμό, αλλά θεώρησα ως τον πλέον δόκιμο και πιο κοντά στην πραγματικότητα, ώστε να υπάρχει σαφής διάκριση από αυτούς που θεωρώ «γνήσιους» Αριστερούς.

Στο σημείο αυτό νομίζω ότι χρειάζεται μια διευκρίνιση προς αποφυγήν παρεξηγήσεων και παρερμηνειών:

Με την μη-κομμουνιστική Αριστερά (με το ΚΚΕ πολύ περισσότερο) και τις κάθε είδους μαρξιστογενείς παραφυάδες της με χωρίζει ιδεολογικό, πολιτικό και ψυχολογικό χάσμα. Δεν μπορώ όμως να αγνοήσω την, έστω λανθασμένη, πίστη και προσήλωσή τους σε μια ιδεολογία, σε ένα φασματώδες ιδανικό, για το οποίο πολλοί κατέστρεψαν την ζωή τους, την οικογένειά τους, την όποια επαγγελματική τους σταδιοδρομία και δεν έκαναν πίσω, υπομένοντας τις διώξεις, τις δυσκολίες, τις απογοητεύσεις. Αυτούς τους πραγματικούς Αριστερούς τους τιμώ και τους σέβομαι, παρά τις τεράστιες διαφορές που έχω μαζί τους.  

Στην διάρκεια όμως της μεταπολίτευσης αναδύθηκε ένας νέος τύπος «αριστερού» που χαρακτήριζε μια μάζα ατόμων, όπως προανέφερα, τα  οποία με την σιγουριά και την ασφάλεια ότι όχι μόνον δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες και διώξεις, αλλά απεναντίας θα αποτελέσουν αντικείμενο θαυμασμού και προβολής, άρχισαν να αυτοπροσδιορίζονται, κατά δήλωσή τους, ως «αριστεροί» γενικώς και αορίστως, επικαλούμενοι συνήθως τις αγωνιστικές τους δάφνες στην «αντίσταση» κατά της «χούντας» και αργότερα επικαλούμενοι απλώς την προσφορά τους στις «μάχες της αφίσας» ή την συμμετοχή τους στις κομματικές συγκεντρώσεις.

Και όπως εύστοχα έχει σχολιαστεί στο Διαδίκτυο: «…τι σχέση μπορεί να έχει ένας αριστερός της δεκαετίας του ’30 και του ’40, που κινδύνευε καθημερινά με φυλάκιση, εξορία, εκτέλεση, κλπ με έναν της μεταπολίτευσης, που γυρνάει χαριεντιζόμενος από πάνελ σε πάνελ, και πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες;».

Επαναλαμβάνω ότι πριν από την μεταπολίτευση, το να δήλωνε κάποιος απλός πολίτης «αριστερός» ήταν περίπου αδιανόητο, διότι σήμαινε κοινωνικό αποκλεισμό, οικονομικές δυσχέρειες, διώξεις, προβλήματα. Χρειαζόταν επομένως μεγάλο ψυχικό σθένος για να το διακηρύξεις, εκτός και αν δεν μπορούσες να κάνεις διαφορετικά ή ήσουν κομματικό στέλεχος.

Μετά την μεταπολίτευση και βαθμιαία, στην διάρκειά της, ο όρος «αριστερός» έπαυσε να σημαίνει μια κομματική ιδιότητα ή μια πολιτικο-ιδεολογική τοποθέτηση και μεταλλάχθηκε σε επάγγελμα, ιδιαίτερα προσοδοφόρο όπως αποδείχθηκε, αν λάβουμε υπ’ όψη ότι η επίκληση «αριστεροσύνης» μεταφραζόταν σε διορισμούς στο Δημόσιο και στους πολυάριθμους κρατικούς Οργανισμούς και Ινστιτούτα, θέσεις στα πανεπιστήμια, σε Δήμους και Δημοτικές Επιχειρήσεις, χρηματοδοτήσεις και επιχορηγήσεις με τις διαβόητες ΜΚΟ,  ευνοϊκή μεταχείριση από τις Αρχές (αυτοί οι τύποι ήσαν που διέδωσαν την χρήση του περιβόητου «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;), επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία, προώθηση, κύρος, διακρίσεις, αλλά και συγκάλυψη κάθε είδους παρανομιών από καταχρήσεις και πλαστογραφίες, μέχρι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων, σβήσιμο παραβάσεων της Τροχαίας  και τα παρόμοια.

Γέμισε η Ελλάδα «αριστερούς», όχι μόνον στο Δημόσιο, αλλά και στον εν γένει «ιδιωτικό» τομέα με τα επιδοτούμενα θέατρα, τις επιχορηγούμενες συναυλίες, τα ραδιόφωνα, τις τηλεοράσεις, τις εφημερίδες, τα περιοδικά, τους εκδοτικούς οίκους κλπ, κλπ.

Μετά τα παραπάνω θεωρώ ότι με την χρήση του νέου όρου θα είναι ευχερής η διάκριση  μεταξύ «Αριστερών» και των «νεοαριστερών» της μεταπολίτευσης, ώστε να αποφεύγονται παρανοήσεις και να αντιλαμβανόμαστε άμεσα σε ποιους αναφέρονται τα όσα καταγράφονται στις σελίδες που ακολουθούν.

ΔΕΕ

Έδεσσα, Άνοιξη 2016