Γιατί τώρα οι τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ Κύπρου;

Του Κώστα Ράπτη
Σε καταστάσεις κρίσης οι γλώσσες λύνονται. Έτσι και ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών στις κοινές δηλώσεις του με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, μετά τη συνάντησή τους τη Δευτέρα στην Αθήνα, τοποθέτησε στο ευρύτερο πλαίσιό τους τις τελευταίες τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Γιατί όλη αυτή η αποθράσυνση αυτή την περίοδο; Μήπως διότι νιώθει [η Άγκυρα] ότι έχει κάποιου είδους προστασία, διότι οι πάντες επιθυμούν να τη δουν να εισέρχεται στο συνασπισμό για την καταπολέμηση της τρομοκρατικής οργάνωσης ISIS;» αναρωτήθηκε ρητορικά ο Κύπριος υπουργός και πρόσθεσε:

«Θεωρώ ότι η εποχή που κάποιοι μπορούσαν για οποιαδήποτε σκοπιμότητα να παράσχουν ανταλλάγματα προς οποιονδήποτε χωρίς τη δική μας συγκατάθεση έχει παρέλθει και μάλιστα όταν είναι γνωστό το ηθικό υπόβαθρο και το μέρος της ευθύνης που έχει η Τουρκία για την όλη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο χώρο του Ιράκ και της Συρίας».

Οι «κάποιοι» δεν είναι βέβαια παρά οι ΗΠΑ που επείγονται να δουν την Τουρκία να εντάσσεται επιχειρησιακά στον ad hoc διεθνή συνασπισμό για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). Και το «μέρος της ευθύνης» της γειτονικής χώρας αφορά, όπως το έθεσε αναλυτικότερα ο κ. Κασουλίδης, «τον ρόλο της Τουρκίας ως προς την ενίσχυση και τη δημιουργία αυτής της τερατώδους οργάνωσης. Διότι είναι γνωστό ότι την ενίσχυε και οικονομικά και με παροχή οπλισμού, πέραν του γεγονός ότι έκανε τα στραβά μάτια στα πορώδη σύνορα μεταξύ Τουρκίας, Συρίας και Ιράκ, από όπου περνούσαν όλοι αυτοί οι υποψήφιοι τρομοκράτες με διαβατήρια χωρών – μελών της ΕΕ, ακόμη και των Ηνωμένων Πολιτειών».

Σε κάθε περίπτωση, το παζάρι είναι πολύ σκληρό, όπως καταδεικνύει το γεγονός ότι τη μεν Κυριακή διέρρευσε από Αμερικανούς αξιωματούχους πως επιτεύχθηκε συμφωνία για την χρήση από αμερικανικές δυνάμεις της (καταλυτικής σημασίας) αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ στη νοτιοανατολική Τουρκία, την δε Δευτέρα τουρκικές κυβερνητικές πηγές διευκρίνισαν ότι δεν υφίσταται (ακόμη) συμφωνία και οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται επί τη βάσει των όρων που έχει θέσει η Άγκυρα. Οι όροι αυτοί αφορούν στην δημιουργία «ασφαλούς ζώνης», βάθους 40-50 χιλιομέτρων, εντός της συριακής επικράτειας, καθώς και ζώνης απαγόρευσης πτήσεων – σε μια έμπρακτη υλοποίηση της τουρκικής επιδίωξης για «τριμέτωπο» αγώνα εναντίον του ISIS, των Κούρδων αυτονομιστών και της κυβέρνησης Assad στη Δαμασκό ταυτοχρόνως.

Όμως το παζάρι πιθανότατα αφορά και στην Ανατολική Μεσόγειο – τουλάχιστον αυτό αντιλαμβάνονται οι άμεσα ενδιαφερόμενοι στην Λευκωσία.

Πράγματι, κατάλληλα αδειοδοτημένες από την Κυπριακή Δημοκρατία γεωτρήσεις πραγματοποιούνται προ πολλού. Όμως μόνο τώρα επέλεξε η Τουρκία να δεσμεύσει με οδηγία προς ναυτιλλομένους θαλάσσια περιοχή της Κυπριακής ΑΟΖ, νοτίως της Λάρνακας, όπου ήδη διεξάγονται έρευνες από την ιταλο-κορεατική κοινοπραξία ΕΝΙ-KOGAS. Μάλιστα η τουρκική πλευρά κάνει λόγο όχι απλώς για έρευνες του σεισμογραφικού Barbaros, αλλά και για πιθανή μεταφορά πλατφόρμας, ενώ παράλληλα υποστηρίζει στρατιωτικά την κίνησή της με την φρεγάτα Gelibolu, η οποία παρακολουθεί από απόσταση πέντε μιλίων τις εργασίες του πλοίου-γεωτρύπανου «Saipem 10000», που διενεργεί για λογαριασμό της ΕΝΙ-Kogas γεώτρηση στο κοίτασμα «Ονασαγόρας» του θαλάσσιου οικοπέδου 9 της κυπριακής ΑΟΖ. Στο διπλωματικό επίπεδο η Άγκυρας φέρεται, σύμφωνα με την εφημερίδα Aksam, να έχει παρέμβει προς την ιταλική κυβέρνηση - αν και όπως δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης, η επικοινωνία της Λευκωσίας με την ΕΝΙ είναι καθημερινή και ο προγραμματισμός που έχει εκπονηθεί με την ιταλική εταιρεία προχωρά κανονικά.

Το σχεδιασμό της Άγκυρας, πάντως, καθορίζει όχι μόνο η συγκυρία στα νότια σύνορά της, αλλά και η πεποίθηση ότι η Κυπριακή Δημοκρατία «εξέλιπε» και άρα δεν διαθέτει κυριαρχικά δικαιώματα. Πρόκειται, όπως παρατήρησε ο Ευάγγελος Βενιζέλος για τη «μήτρα» όλων των προβλημάτων.

Η πάγια αυτή θέση της Άγκυρας μετατρέπεται σε κατεπείγουσα προτεραιότητα, στο βαθμό που η συνέχιση των ερευνών δημιουργεί «κεκτημένο» - επομένως και θα πρέπει να παγώσουν, με την επίκληση της κοινής ιδιοκτησίας των δύο κοινοτήτων του νησιού στους φυσικούς του πόρους.

Πολλώ δε μάλλον, που η συνεργασία της Λευκωσίας και της Αθήνας με την Αίγυπτο και το Ισραήλ συμπληρώνει το παζλ με δύο βασικούς ανταγωνιστές της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.

Εξ ού και οι κκ. Βενιζέλος και Κασουλίδης ανακοίνωσαν την οριστικοποίηση της τριμερούς συνόδου Κορυφής Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου για τις 9 Νοεμβρίου, επί τη βάσει του κοινού ανακοινωθέντος που υπέγραψαν οι τρεις χώρες τον Σεπτέμβριο στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και αφού θα έχει προηγηθεί νέα συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών τους στη Λευκωσία.

Υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα καταγγέλλει σε καθημερινή βάση το καθεστώς που εγκαθιδρύθηκε στο Κάιρο μετά την ανατροπή του εκλεγμένου ισλαμιστή προέδρου Morsi - εξέλιξη που αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες οπισθοχωρήσεις στις φιλοδοξίες της Τουρκίας να ηγεμονεύσει στη Μέση Ανατολή με τη σύμπραξη φίλιων «ισλαμοδημοκρατικών» δυνάμεων.

από το capital.gr