ΑΦΙΕΡΩΜΑ στήν επέτειο σφαγής των Ευζώνων τοΰ 5/42 και του Συνταγματάρχου ΨΑΡΡΟΥ άπό τους κομμουνιστοσυμμορίτες.

Δεκέμβριος 1942. Τό πρώτο ένοπλο μαχητι­κό τμήμα της απελευθερωτικής οργανώσεως ΕΚΚΑ δημιουργείται στην περιοχή Ελικώνος, Λίγο αργότερα ένα άλλο τμήμα αναπτύσσεται στην περιοχή Παρνασσίδος.

Ή ομάδα "Ελικώνος τόν Ιανουάριο τοΰ 1943 διαλύθηκε άπό ανθρώπους του ΕAM μέ αρχη­γό τόν Αρη Βελουχιώτη κατόπιν αιφνιδιαστι­κής επιθέσεως χωρίς ποτέ νά δικαιολογηθή ή ενέργεια αυτή. Τότε έδολοφονήθηκαν καί οί αρ­χηγοί της ομάδος Βάρδας και Άβουρίτης.

Ή ομάδα Παρνασσοϋ ύπό τόν Συν/τάρχην Ψαρρό, τό θρυλικό 5/42 σύνταγμα Ευζώνων, ή­ταν υπό τις διαταγές, του στρατηγείου Μέσης Ανατολής,. Εντός ολίγου τό μικρό αυτό ανταρ­τικό σώμα εξελίχθηκε σέ αξιόμαχη στρατιωτική μονάδα που υποσχόταν ότι θά προσφέρη, όπως και πολλές δοξασμένες νίκες οτή πατρίδα μας.

11η Μαΐου 1943. Στό χωριό Στρώμα τής Γκιώνας συναντώνται ό συνταγματάρχης Ψαρρός και ό Αρης Βελουχιώτης. Ό επιτελής του Ψαρροϋ υπολοχαγός Καϊμάρας διορατικά τόν συμ­βουλεύει νά μήν πάη. Ή συνάντησις είχε σάν.α­ποτέλεσμα τήν

«συμφωνία» των αρχηγών. Ω­στόσο τήν νύχτα τό χωριό κυκλώνεται άπό Έλασίτες καΐ τό πρωί ό Αρης στέλνει τελεσί­γραφο στον Ψαρρό «εντός τριών ωρών νά διά­λυση τό 5/42». Ό αγνός "Έλληνας πατριώτης πού δέν μπορούσε νά σκεφθή πολιτικά μέ απο­τέλεσμα νά αγανακτήσουν ακόμη και οι αξιω­ματικοί του έθεώρησε πρέπον νά μή χυθή ελ­ληνικό αίμα και γι' αυτό προτίμησε νά παραδοθή.

Έτσι διαλύθηκε γιά πρώτη φορά άπό τους Έλασίτες τό Σύνταγμα 5/42. Ό αρχηγός του μόλις διέφυγε τό θάνατο χάρις στήν προσωπι­κή έπέμβασι του ταγμ/άρχου Εντυ ό όποιος έφθασε γι' αυτό τό λόγο εσπευσμένως στό χω­ριό Στρώμα. Αυτός είχε άντιληφθή τή μέθοδο τών Έλασιτών καί στρεφόμενος πρός τόν Βε­λουχιώτη του είπε ότι 0ά άργήση πολύ ή άπελευθέρωσις τής "Ελλάδος. Ό Αρης γέλασε σαρ­καστικά καί ό "Αγγλος κατάλαβε ότι αυτό α­κριβώς ήθελε. "Έπρεπε νά άργοπορήση ή έκδίωξις τών Γερμανών γιά νά προλάβουν νά κα­τέβουν οί Ρώσοι, οί προΐσταται καί καθηδηγηταί τών «΄Ελλήνων Κομμουνιστών».

29 Μαΐου 1944. Τό στρατηγείο Μ. Ανατολής διατάζει νά ξανασυσταθή τό 5/42. Μέ δήλωσι τών· αντιπροσώπων του ΕΛΑΣ (Σαράφη, Σαιμαρινιώτη και Βελουχιώτη) ότι θά άπωδοθή καί ό οπλισμός τοϋ διαλυθέντος συντάγματος. Πράγματι τό 5/42 ανασυγκροτήθηκε χωρίς όμως νά του δοθή ό όπλισμός έκ μέρους τοϋ ΕΛΑΣ. Δέν πέρασε οΰτε μήνας πού ένας χωριά­της αναγγέλλει στov Ψαρρό πώς 800 έλασίτες τοϋ Καπετάν Νικηφόρου έρχονται νά τάν χτυ­πήσουν. Ό συνταγματάρχης δέν τό πιστεύει α­ποδεικνύοντας έτσι ότι δέν άρκεΐ ή αγνότητα και καθαρότητα σκέψεως άλλά χρειάζεται καί πονηριά, οξυδέρκεια σέ οποιοδήποτε αγώνα.

Ή 2α έπίθεσις τοϋ ΕΛΑΣ άντί νά τόν εξαγρί­ωση, τόν άηδιάζη μόνο και ό τρόπος αντιδρά­σεως του νά διατάξη, μετά την νίκη τοϋ συν­τάγματος, ν' απολύσουν τους αιχμαλώτους και νά μήνυση τοϋ ταγματάρχου Τζέφ, συνδέσμου μέ τό στρατηγείο νά δώση τέλος στίς παρα­σπονδίας τοϋ ΕΑΜ ειδάλλως θά αναγκαζόταν νά διάλυση τό Σύνταγμα. Έδωσε προθεσμία τρεις ήμερες. Τό χρονικό διάστημα παρήλθε, ό Ψαρρός αύτοδιέλυσε τό 5/42 και κατέφυγε μέ τό Επιτελείο του στο Αίγιο.

"Ύστερα από λίγο οί προσπάθειες γιά την άνασυγκρότησι τοϋ 5/42 επαναλαμβάνονται γιά 3η φορά. Οί "Αγγλοι σύνδεσμοι μετά άπό σχε­τικές προσκλήσεις υπογράφουν τό σύμφωνο μα­ζί μέ τόν συνταγματάρχη στίς 31 Ιουλίου 1943. Τό σύνταγμα άρχισε και πάλι την αγωνιστική του δρασι. Τήν 8η Σεπτεμβρίου παραδίδεται ή Ιταλία. Ό Ψαρρός μέ τά παλληκάρια του ενερ­γεί ταχύτατα. Πολιορκεί τό Λιδωρίκί καλώντας τους Ιταλούς νά παραδοθοϋν. Ή μία νίκη Ακο­λουθεί, τήν άλλη. Ανατινάξεις γεφυρών, απο­κλεισμός Γερμανών, καταστροφή τάνκς. Οί "Ελ­ληνες αξιωματικοί ρίχνονται πρώτοι στή μάχη παρασύροντας τους άνδρες τους σέ ανυπέρβλη­τους ηρωισμούς. 140 αντάρτες διαλύουν μιά μηχανοκίνητη φάλαγγα.

Λόχος των Ευζώνων μετά από μάχη με τους
Γερμανούς στην περιοχή των Τζουμέρκων 

Τήν 23η Νοεμβρίου ό Ψαρρός αναλαμβάνει νέα αποστολή, νά ελευθέρωση 2.500 "Αγγλους αίχμαλώτσυς πού τους μετέφεραν άπό τή Λέρο γιά τήν Βιέννη. Οί κομμουνισταί προδίδουν τήν ενέδρα των ευζώνων και οί Γερμανοί στέλνουν τους "Αγγλους μέ πλοίο στό Τριέστι καί όχι μέ τραίνο όπως είχε άποφασισθή.

Ό χειμώνας έφθασε. Τό χιόνι, οί Γερμανοί, τό ΕΛΑΣ είναι τρεις εχθροί πού πολύ δύσκο­λα αντιμετωπίζει τό 5/42. Τόν Ιανουάριο τοϋ 1944 ΕΛΑΣ καί Ζέρβας είναι καταιπεπονημένοι καί μόνο ό Ψαρρός διατηρείται ακμαίος καί συ­νεχίζει τόν αγώνα.

Στην διάσκεψι τοϋ Φεβρουαρίου μεταξύ όλων τών ανταρτικών άμάδων κρατεί τήν γνωστή συμ­φιλιωτική του γραμμή. Παρά ταΰτα δμως στίς 4 Μαρτίου 1944 (μόλις 4 ήμερες μετά τήν λή-ξι της διασκέψεως) αρχίζουν οί εχθρικές καί ε­πιθετικές ενέργειες κατά τοϋ 5/42.

Τμήμα τοϋ 5ου ανεξαρτήτου Συντάγματος ΕΛΑΣ (Νικηφόρου - Παπαζήση) συλλαμβάνει τμήμα τών ευζώνων ύπό τόν υπολοχαγό Βάϊκο. Ανάλογες κινήσεις ομάδων ΕΑΜ - ΕΛΑΣ εμφανίζονται ταυτόχρονα στά χωριά Πενταγιους καί Κροκύλειον. Ό υπολοχαγός Δεδούσης άν­θρωπος τοϋ Ψαρροΰ καί έξυπνος αξιωματικός δέν μπορεί νά μείνη αδρανής. Στρέφεται κατά τών Έλασιτών καί τους διαλύει άφοϋ συλαμ-βάνει πολλούς αιχμαλώτους. Ό Δεδούσης εί­ναι ένας άπό εκείνους πού επέζησαν τής σφα­γής καί μιλώντας αργότερα γιά τόν Ψαρρό θά ειπή:

«Ή Ιστορία θά μιλήση μέ σεβασμό βέβαια γιά τήν άγνή καρδιά τοϋ "Αρχου, άλλά μέ αυ­στηρότητα γιά τή χλιαρή του διοίκηση»

Όταν κάποιος έχει νά παλέψη μέ λύκους πρέπει νά πολεμήση σάν λύκος, καί όταν μάχε­ται μέ αλεπούδες, πρέπει νά τίς απόκρουση σκεπτόμενος εκείνη τή στιγμή σάν άλεποϋ.

Τήν νύχτα της 1ης πρός 2αν Απριλίου χω­ρίς νά ύπάρχη καμμιά αφορμή ούτε καν παρεξήγησις ένα τίμημα του Συντάγματος άπό 50 άνδρες ένώ διασκέδαζε μέ τους κατοίκους του χωρίου Ευπαλίου δέχεται τήν έπίβεσι του ΕΛΑΣ ύπό τόν Κρόνον. Οί Εΰζωνοι άπέκρουοαν τους Έλασίτες και μάλιστα συνέλαβαν 30 αιχ­μαλώτους καί 5 καπετάνιους. Χαρακτηριστικά τά λόγια του Δεδούση: «Ένας καπετάνιος δέν ντράπηκε τό δοξασμένο όνομα πού μεταχειριζόταν, Κολοκοτρώνης καί έπεσε στά πόδια μου γρυλίζοντας σά χοίρος νά μή τόν σκοτώσω».

Ή έπίθεσις αυτή ήταν προσχεδιασμένη, πρά­γμα τό όποιο φαίνεται άπό μιά πρόχειρο έκβασι μέ ημερομηνία 2)4)44 στελέχους του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ προς τόν Γραμματέα τής περιφερειακής Φωκίδος ΕΑΜ συναγ. Γιώτην ή οποία κατασχέ­θηκε άπό συληιφθέντα σύνδεσμο του ΕΛΑΣ. Ταυ­τοχρόνως και άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ έικινήθησαν εναντίον τών υπολοίπων τμημάτων του 5/42 αρχίζοντας τους αποκλεισμούς τις συλλή­ψεις καί κακοποιήσεις ευζώνων.

"Ύστερα άπό αυτά τό Σύνταγμα υποχρεώθη­κε νά λάβη μέτρα ασφαλείας άλλά συγχρόνως έκανε πρότασι στον ΕΛΑΣ γιά άμεσες διαπρα­γματεύσεις πρός έξομάλυνσι τής καταστάσεως. Ό Ψαρρός δέν σταμάτησε τις ρητές διαταγές πού απαγόρευαν συλλήψεις ομήρων καί κάθε άλλη βιοπραγία εναντίον πολιτών καί άνταρτών του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ.

Τμήμα Ανδρών τοϋ θρυλικού 5/42   

Συντά­γματος Ευζώνων Ανταρτών

εις στιγμήν αναπαύσεως

11 Απριλίου 1944. Έκ μέρους του Συντάγμα­τος αποστέλλονται αντιπρόσωποι πρός κοινήν διάσκεψιν μέ ΕΑΜ - ΕΛΑΣ καί τόν συνταγμα­τάρχη Κρίς. 12 Απριλίου 44. Ένώ όλοι περί­μεναν τήν συγκρότησι τής μικτής αυτής δια­σκέψεως, τμήματα του ΕΛΑΣ κινούνται κατά του 5/42. 13 Απριλίου. Οί επιθέσεις επαναλαμ­βάνονται άλλά αποκρούονται. 14 Απριλίου τό Σύνταγμα λαμβάνει έγγραφον τής 5ης Ταξιαρ­χίας ΕΑΜ τό όποιο εθεωρείτο υπεύθυνο γιά πρόκλησι φόνων, διαρπαγών, συλλήψεων ομή­ρων, βιοπραγιών εναντίον 'Ελλήνων πολιτών καί άδικων επιθέσεως κατά τμημάτων του ΕΛΑΣ. Γιά όλα αυτά έκαλεΐτο νά άρη τήν κατάστασι πολιορκίας στή περιοχή Δωρίδος - Παρ­νασσίδος, νά έπιστρέψη τόν κατασχεθέντα οπλι­σμό του ΕΛΑΣ, νά απελευθέρωση τους κρατου­μένους αιχμαλώτους καί άλλους δευτερεύοντας όρους. Πράγματι παρά τις παράλογες απαιτή­σεις του ΕΛΑΣ ό Ψαρρός γνωστοποίησε ότι θά ένεργήση γιά νά εκπληρωθούν όλοι οί δροι. Πα­ρά όμως την πλήρη έκτέλεσι τών διαταγών τών Έλασιτών, παρά τήν υποχωρητική αυτή τακτι­κή του Συντάγματος, ή όποια άλλωστε είναι χαρακτηριστική λόγω τής γνωστής τακτικής του αρχηγού της τήν 16.30' τής 14ης Απρι­λίου ό ΕΛΑΣ έστειλε έγγραφον στό 5/42 όπου έφαίνετο ή άπόφασις διαλύσεως του συντάγμα­τος.

Μέ τό έγγραφο ή 5η ταξιαρχία ΕΛΑΣ γνωστοποιούσε στο Σύνταγμα ότι δέν μπορούσε άδιάφορον γιά ποιους λόγους, νά παραδωση αμέσως τόν Λοχαγό Δεδούση, νά δικαστή γιά τή δράσι του κατά τών κομμουνιστών ήταν υ­ποχρεωμένη νά διάλυση τό σύνταγμα. Ετσι α­ποκαλύφθηκε πιά ξεκάθαρα ή πραγματική άπόφασις του ΕΛΑΣ ή οποία απέβλεπε αποκλει­στικά στή διάλυσι καί έξόντωσι του 5/42, άπόφασι ή οποία απέβλεπε αποκλειστικά στή διά­λυσι και έξόντωσι τοϋ 5/42, άπόφασι ή οποία μέχρι εκείνη τή (στιγμή έγένετο προσπάθεια νά συγκαλυφθή κάτω άπό κακόπιστες καί κακότε­χνες προφάσεις.

15 Απριλίου 1944. Μέγα Σάββατο. Οί Ελασίτες δέν επιτίθενται καί δίνουν τήν έντύπωσι ότι θά σεβαστοϋν τήν μεγάλη αυτή γιορτή τής Χριστιανοσύνης. Τήν 5ην πρωϊνήν ώραν όμως τοϋ Πάσχα διεξάγονται επιθέσεις κατά τών τμη­μάτων τοϋ Συντάγματος. Σέ μιά τελευταία προσπάθεια αποτροπής τής διαμάχης ό διοικη­τής τοϋ 5/42 Δημήτριος Ψαρρός εκδίδει διατα­γή συμβιβασμοΰ θυσιάζοντας ακόμη καί τά στε­λέχη του.

...«Επιτρέπεται ή κυκλοφορία, ή κατοχή ο­πλών παρά της οργανώσεως ΕΑΜ - ΕΛΑΣ Τόν ταγματάρχην Καπετζώνην Γ. καί λοχαγόν Δεδούσην Εύθ. τίθημι ύπό κράτησιν, προ­κειμένου νά δικαστούν ύπό άνταρτοδικείου δι' αξιοποίνους πράξεις.» .

Ό Διοικητής Δ. Ψαρρός

Τήν Ι7ην Απριλίου καί ώρα 3 τό πρωί τό σύνταγμα ευζώνων 5/42 δέχεται ολοκληρωτική έπίθεσι. Ένα τμήμα άπό 100 άνδρες σώθηκε προς τήν παραλία Σεργούλας άπό όπου μετα­φέρθηκε μέ βενζινόπλοιο στή Πάτρα. Ό συν/ τάρχης Ψαρρός έμεινε μέχρι τέλους πιστεύον­τας ότι θά σώση τους ανθρώπους του. Άπό εξα­κριβωμένες πληροφορίες «δολοφονήθηκε μέ τόν άγριώτερο τρόπο. Αυτόπτες μάρτυρες βεβαιώ­νουν ότι οί περισσότεροι άπό τους συλληφθέν­τες αξιωματικούς, οπλίτες καί ιδιώτες (130 πε­ρίπου) εκτελέσθηκαν χωρίς καμμιά διαδικασία όμαδικώς μέ πολυβόλα ή έσφάγησαν. Ή κατάθεσις τοϋ αύτόπτου μάρτυρα Ψύχα Χρήστου προκαλεί ρίγη άγανακτήσεως εναντίον τέτοιων «'Ελλήνων».

«Οί αξιωματικοί Γιακουμάκης, Παπαγιαννόπουλος, Αλεξόπουλος, Πιλάλης καί λοχίας Φαλιέρας (ακόλουθος Συν/τάρχου Ψαρροΰ) υπέ­στησαν μαρτύρια, ήτοι τους έχαράκωναν διά μα­χαίρας εις πλάτες, στήθος, μηρούς, χείρας καί τους έρριχναν καυτό λάδι καί αλάτι διά νά μαρ­τυρήσουν τά μυστικά τοϋ Συντάγματος,

Είναι χαρακτηριστικόν ότι οϋτε τόν Ιερέα Κλήματος δέν έσεβάστηκαν άλλά καί αυτόν καί τήν γυναίκα του έβασάνισαν άγριώτατα.

Οί συλλήψεις, τά βασανιστήρια καί οί εκτε­λέσεις συνεχίζονταν ολόκληρο 20ήμερα, άφοϋ ε­κτελέστηκαν καί πολυάριθμοι ιδιώτες, οί όποιοι έβοήθηισαν τό Σύνταγμα στον απελευθερωτικό αγώνα κατά τών κατακτητών Γερμανών.

Ετσι διαλύθηκε γιά τρίτη καί τελευταία φο­ρά τό 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων. Ή χρονική διαρ­κεί υπάρξεως του ήταν μικρή, ή άνάμνησι στήν Ιστορία αθάνατη.

Τά μνημεία, οί τάφοι, τά κείμενα, οί μαρτυ­ρίες καί τά βιώματα θά αποτελούν άπόδειξι τοϋ σκοποϋ τών Έλασιτών και τών επιδιώξεων του Συντάγματος.

Πρέπει νά τά γιορτάζουν οί σημερινοί "Έλ­ληνες αυτά. Πρέπει νά μάθουν τά θλιβερά καί απαίσια γεγονότα τής Κατοχής. Πρέπει νά συ­νειδητοποιήσουν ποιες είναι οί μέθοδοι πού χρη­σιμοποιούσαν πού χρησιμοποιούν οί προδότες τής πατρίδος μας. Πρέπει νά άντιληφθοϋν ότι οί τότε "Έλληνες πατριώτες δέν αγωνιζόντου­σαν μόνον εναντίον των Γερμανών,  Ιταλών άλλά είχαν νά αντιμετωπίσουν τήν αγριότητα καί τό μίσος τών ξενοκινήτων κομμουνιστών. Πρέπει νά μείνη γιά πάντα χαραγμένο στή μνή­μη τους ό Ψαρρός καί τό 5/42.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΨΑΡΡΟΣ

Δημήτριος Ψαρρός

Ποίος ήτο:

Ό Δημήτριος Ψαρρός γεν­νήθηκε στό Χρυσό Παρναασίδος τό 1893. Άφοϋ τελείωσε τις γυ­μνασιακές του σπουδές στην Αμφισσα φοίτησε στή Φιλοσο­φική Σχολή του Πανεπιστημίου 'Αθηνών. Τό 1913 κατά τόν Μα­κεδόνικο αγώνα κατατάσιοεται εθελοντής στό Πυροβολικό όπου καί διακρίθηκε γιά τήν γενναιό­τητα καί τό θάρρος του.

Έν συνεχεία φοίτησε στή Σχολή Ευελπίδων άπ' όπου βγήκε τό 1916 ως Ανθυπολοχαγός Πυροβολικού. Ή συμμετοχή του ήταν ολοκληρωτική στις επιχει­ρήσεις τοϋ Μακεδόνικου μετώ­που 1916 - 1919. Γιά τήν ανδρεία καί τήν αγάπη, του προς τήν πα­τρίδα ή Ελλάδα τόν αντάμειψε καί τόν προβίβασε στους βαθ­μούς τοϋ Υπολοχαγού καί Λο­χαγού.

Μετά τους Βουλγάρους ό Ψαρρός έλαβε μέρος στήν εκ­στρατεία τής Ρωσσίας (1919 -1920) όπου καί τραυματίσθηκε.

Γιά ένα χρόνο παρέμεινε στό Παρίσι γιά νά έκπαιδευθή καί άπό έκεϊ τοποθετήθηκε στό Επι­τελείο τοϋ Γενικού Στρατηγείου τό 1921 καί βοήθησε τήν άναδιοργάνωσι τοϋ Στράτου τοϋ Έβρου.

Φοιτώντας στή Σχολή πολέ­μου διακρίθηκε, ώς συνήθως καί εκεί, καί έγινε μετά τήν έξοδο του άπό τή σχολή καθηγητής σ' αυτήν. Ό Ψαρρός έδωσε ψυ­χή καί σώμα στήν Ελλάδα. Χρη­σιμοποίησε τις γνώσεις του, τήν ευφυΐα του, τό κουράγιο του καί τό πνεύμα του στήν δημιουργία καί στό ανέβασμα τής τότε μι­κρής Ελληνικής αεροπορίας. Τό 1933 τοποθετήθηκε ώς Αντισυν­ταγματάρχης πλέον έπιτελάρχης στήν Μεραρχία Βερροίας μέχρι του κινήματος τοϋ 1935 οπότε καί απομακρύνθηκε άπό τό στράτευμα.

Σάν πατριώτης που ήταν στον πόλεμο τοϋ 40 έζήτηισε τήν έ-τίανένταξί του στό στράτευμα. Δύο μήνες μετά τή κατάρρευσι, τον Ιούλιο τοϋ 1941 ό Ψαρρός δέν μπορεί νά ήσυχάση.

"Εναρξις δράσεως

Βλέποντας τους κατακτητάς καί τήν κατάντια τής υπόδου­λης Ελλάδος, αϊσθανόμενος βα­θιά τήν ανάγκη ενός απελευθε­ρωτικού αγώνα, νοιώθοντας ότι είχε τή δυνατότητες καί τις ικανότητες γιά κάτι τέτοιο, ί­δρυσε πολύ πριν ακόμη υπάρ­ξει τό ΕΑΜ μαζί μέ λίγους "Έλ­ληνες πατριώτες τήν Απελευθε­ρωτική Όργάνωσι «Εθνική καί κοινωνική Άπελευθέρωσις» (ΕΚΚΑ). Ή δράσις εναντίον τών Γερμανών καί Ιταλών άρχισε. Κάτω άπό τό φόβο τών συλλή­ψεων, τών μπλόκων, τών επικη­ρύξεων, τών προδοσιών ό Ψαρ­ρός, αρχές τοϋ 1942 πήγε στή Μακεδονία καί έβγαλε στό βου­νό τις πρώτες ανταρτικές ομά­δες καί τήν Πρώτη Απελευθε­ρωτική Επαναστατική εφημερί­δα πού τής έδωσε τήν πιό φυσι­κή, τήν πιό πρέπουσα στους Έλληνες ονομασία «Ελευθερία». Ή άνταπόκρισις στή δη­μιουργία τών ανταρτικών ομά­δων τής ΕΚΚΑ είναι μεγάλη. Ό αγώνας είχε αρχίσει καθαρός καί άπολιτικοποίητος. Καί τόν Α­πρίλιο τοϋ 1942 τό θρυλικό-5/42 Σνύταγμα Ευζώνων - ΕΚΚΑ δρούσε μέ αρχηγό τόν Ψαρρό γιά την άπελευθέρωσι στή Πε­ριοχή Παρνασσίδος Δωρίδος.

Αντιμέτωπος του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ

Ό Ψαρρός πολέμησε, αγωνί­στηκε, δόθηκε γιά τήν Ελλάδα. Προσπάθησε νά κρατήση καί τόν εαυτό του και τους άλλους Ελληνες μακριά άπό κομματι­κές επιδιώξεις καί σκοπούς, διό­τι τότε όλοι οποιασδήποτε πολ. παρατάξεως, είχαν ένα κοινό εχ­θρό. Βρήκε όμως στό έργο του αυτό, αντιμέτωπο τό ΕΑΜ - Ε ΛΑΣ πού σκοπός του ήτο ή έξαφάνισις καθενός αντάρτικου σώματος πού δέν ήταν όργανο τών πολιτικών σκοπών των. Ό Ψαρρός πίστευε, όπως καί μερι­κοί άλλοι ότι, όλοι τότε αγωνι­ζόντουσαν γιά τήν ελευθερία τής Ελλάδος μέ αγνότητα καί άπλό πατριωτισμό. Απατήθηκε καί έπειδή στάθηκε εμπόδιο στά σχέ­δια τών κομμουνιστών δολοφο­νήθηκε άπό αυτούς τή στιγμή πού τους παρακινούσε νά ενω­θούν, νά αγωνισθούν άπό κοι­νού, νά άδελφωθοϋν. O θάνατος του έγκλημα και ή δολοφονία του τό μοναδικό δεΐγμα τρόπου συμπεριφοράς τών έαμελασιτών.