Θέλω να μιλήσω κι εγώ για την ελπίδα. Την ελπίδα μου στον άνθρωπο.

Θέλω να μιλήσω κι εγώ για την ελπίδα. Την ελπίδα μου στον άνθρωπο. Την πίστη μου ότι, ακόμα και στα πιο σκοτεινά χρόνια, αυτή δεν θα εκλείψει. Ακόμα κι απέναντι στις συμφορές που μοιάζουν ανίκητες, αυτή δεν θα νικηθεί. Η ελπίδα μπορεί να περιγελαστεί. Να γίνει τέχνασμα και προεκλογικό σύνθημα των επιτήδειων που θέλουν να εξαπατήσουν. Να είναι απατηλή και ψεύτικη. Αλλά η δύναμή της είναι ασύγκριτη.

Ένας άλλος δάσκαλος είπε κάποτε ότι πρέπει να πιστεύουμε στη δύναμη της αλλαγής. Είμαι κι εγώ δάσκαλος. Πιστεύω κι εγώ στην αλλαγή. Κυρίως, όμως πιστεύω στην ελπίδα. Μα δεν πιστεύω στην ελπίδα που βρίσκεις στην αήθη, την πιο αηδή μορφή της «επαγγελματικής» - με τη χειρότερη σημασία της λέξεως – πολιτικής. Πιστεύω στην ελπίδα που παρηγορεί τον άνθρωπο. Που τον ενδυναμώνει να παλέψει. Που τον κάνει να αισθάνεται ελεύθερος, ακόμα και μέσα στα δεσμά μιας ιδιότυπης κατοχής.

Είμαι ένας δάσκαλος που πιστεύει στην ελπίδα.

Είμαι δάσκαλος κι η μεγαλύτερη ευθύνη μου είναι να διδάξω στα παιδιά, το μέλλον μας, ότι τίποτε δεν έχει χαθεί, ότι δεν είμαστε καταδικασμένοι. Να τους διδάξω όχι την απογοήτευση, αλλά την ελπίδα. Όχι την εξαπάτηση, αλλά την

εντιμότητα. Όχι την εύκολη αποφυγή των προβλημάτων, αλλά τη δυνατότητα να βρίσκεις λύσεις σ’ αυτά. Να διδάξω ότι η σκληρή δουλειά είναι αυτή που μπορεί να πραγματοποιήσει τα όνειρά τους, όχι η οκνηρία του «μέσου». Να τους ξακανάνω να πιστέψουν σ’ αυτά τα όνειρα. Να τους διδάξω πώς αυτά τα όνειρα, που θα είναι δικά τους, μπορούν να γίνουν η ελπίδα και το αύριο του τόπου μας, της πατρίδας μας.

Διότι πιστεύω στη δύναμη και την  ελπίδα του νέου ανθρώπου. Που του έχουν μάθει να αντικρίζει το μέλλον ως μια ζοφερή, αναπόφευκτη στιγμή. Που κάποιοι ίσως του διδάσκουν ότι τα όνειρα πρέπει να πεθάνουν νωρίς και ότι το σκοτάδι είναι η μοίρα αυτού του κόσμου. Αλλά εκείνος δεν προδίδει τα λαμπερά όνειρα της νιότης του.

Διότι πιστεύω στην ελπίδα.

Πιστεύω στην ελπίδα, ακόμα και σε μια Ελλάδα που στενάζει, που σταυρώνεται καθημερινά, προσδοκώντας όμως την ανάσταση.

Πιστεύω στην Ελλάδα που αντιστέκεται, στην Ελλάδα που πολεμά. Στην Ελλάδα που ελπίζει. Όχι σε κόμματα ή αρχηγούς, ούτε σε ξένους σωτήρες. Στην Ελλάδα που αγωνίζεται και που πατά στις δικές της δυνάμεις. Αυτή είναι η Ελλάδα που αγαπώ και νοιάζομαι, είναι η Ελλάδα που ελπίζω ότι θα σταθεί όρθια.

Διότι πιστεύω στην ελπίδα του καθενός από μας. Στη δύναμη να παλέψουμε, μόνοι μας και μαζί με άλλους. Πιστεύω στην ελπίδα του Ανθρώπου, στην δύναμη της ελπίδας του Έλληνα που ξέρει να αγωνίζεται. Που πέφτει, αλλά σηκώνεται και πάλι. Που γονατίζει, αλλά δεν παραμένει γονατισμένος για πάντα, δεν κάνει το γονάτισμα τρόπο ζωής, ούτε αποθεώνει τον κατακτητή του.

Πιστεύω στην ελπίδα του απλού ανθρώπου. Του ανθρώπου που δεν έχει τίποτε, αλλά την ίδια στιγμή έχει τα πάντα. Του ανθρώπου που δεν έχει λεφτά για να αγοράσει πανάκριβα, όσο και άχρηστα υλικά αντικείμενα, έχει όμως την καλοσύνη να προσφέρει από το υστέρημά του σ’ αυτόν που δεν έχει ν’ αγοράσει ούτε ένα καρβέλι ψωμί. Του ανθρώπου που δεν έχει γνωστούς, ούτε «μπάρμπα στην Κορώνη», έχει όμως πραγματικούς φίλους, οικογένεια, ανθρώπους που τον συναναστρέφονται όχι για το πάχος του πορτοφολιού του ή την όποια θέση του στην κοινωνία, αλλά για το ήθος και την ακεραιότητα του χαρακτήρα του.

Πιστεύω στην ελπίδα του οικογενειάρχη, που παλεύει για ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά του. Της πολύτεκνης μάνας, που θυσιάζει τον εαυτό της για να δει τα βλαστάρια της να γίνονται ωραίοι Έλληνες, σπουδαίοι άνθρωποι.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που παίρνει τη σύνταξή του και τη μοιράζει στα παιδιά και τα εγγόνια του, περιορίζοντας τις δικές του ανάγκες. Που δεν κλονίστηκε από τις συμφορές που συνάντησε κάποτε, αλλά αντίθετα, προσφέρει την πείρα του, τη θυμοσοφία του και τη δύναμη της ψυχής του για να διδάξει στις επόμενες γενιές πώς να αντιμετωπίσουν τις νέες συμφορές που τους βρήκαν στο διάβα της δικής τους ζωής.

Πιστεύω στην ελπίδα των ανθρώπων με αναπηρίες. Του φίλου μου που υποφέρει, διότι έχασε από χρόνια το φως του. Αλλά αυτό δεν τον έκανε να χάσει το φως της ψυχής του και που, γι’ αυτό, δεν θεωρεί την αναπηρία του ελάττωμα, αλλά ευκαιρία να δείξει τη δύναμη της θέλησής του.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου του μόχθου που του στέρησαν πολλά. Αυτός, όμως παλεύει. Όχι για την εκδίκηση απέναντι σ’ αυτούς που του τα στέρησαν. Αλλά από αγάπη για τους δικούς του ανθρώπους. Από επίγνωση ότι το να ζεις, σημαίνει να αγωνίζεσαι μέχρι τέλους. Διότι η ζωή είναι μια μάχη που δεν τελειώνει ποτέ.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που όρισε στη ζωή του να φυλάει Θερμοπύλες, σ’ έναν κόσμο που θεωρεί τον ηρωικό τρόπο ζωής ξεπερασμένο. Αλλά εκείνος δεν νοιάζεται γι’ αυτό. Υπηρετεί την πατρίδα του, όχι για τη στολή, τα φανταχτερά γαλόνια, τα χρήματα. Υπηρετεί, διότι αγαπά την πατρίδα του, τον τόπο του κι ό, τι αυτός συμβολίζει. Που, παρότι η πατρίδα του τον πληγώνει, εκείνος στέκεται φρουρός, έτοιμος να πεθάνει για το χατήρι της.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που υπηρετεί τον Θεό. Του ιερέα που πιστεύει, πρώτα απ’ όλα, στον ίδιο τον άνθρωπο. Που δεν δίνει αξία στα χρυσοποίκιλτα άμφιά του, αλλά στη αξία και στη δύναμη που του δίνει η ίδια του η πίστη, να νικήσει τους δαίμονες τούτου του κόσμου. Που, ακόμα κι όταν όλα δείχνουν να βαίνουν προς ένα κολασμένο κι εξαχρειωμένο τρόπο ζωής που δοξάζει την ύλη, εκείνος εξακολουθεί ακόμη να μιλά για τον παράδεισο που προσφέρει η ψυχική καλλιέργεια, η καλοσύνη και η ηθική.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που έκανε στόχο της ζωής του να θεραπεύει. Του γιατρού, του νοσοκόμου, του πολεμιστή κάθε ασθένειας, που δεν μοχθεί για τα ακριβά σπίτια και τα πολλά λεφτά, αλλά για το ακριβότερο δώρο, που είναι η ίδια η ζωή του συνανθρώπου του. Που, παρά την απάνθρωπη απαξίωση της υγείας, εκείνος δε χάνει ποτέ την ανθρωπιά του.

Πιστεύω στην ελπίδα  του δικαστή που, παρά τη δύσκολη στιγμή που περνά το ίδιο το δικαστικό σύστημα, εκείνος δεν ξεπουλά την έννοια της δικαιοσύνης.

Πιστεύω στην ελπίδα του αγρότη που ανασταίνει τη γη των πατεράδων του. Που ξέρει τη σημασία της αυτάρκειας και τη διδάσκει στην οικογένειά του, στην ίδια του την πατρίδα.

Πιστεύω στην ελπίδα του έντιμου δημοσιογράφου, που, παρότι βλέπει κάποιους να επιπλέουν σα φελλοί, επειδή υπηρετούν ξένα συμφέροντα και την προπαγάνδα τους, εκείνος εξακολουθεί ακόμη να υπηρετεί μονάχα την πατρίδα του και την αλήθεια.

Πιστεύω στην ελπίδα του καλλιτέχνη που αφουγκράζεται τον πόνο της πατρίδας του, του συνανθρώπου του και που τον πόνο αυτό τον κάνει τέχνη, τον μετουσιώνει σε ελπίδα για χαρά.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που είναι επιχειρηματίας, όχι επειδή ονειρεύτηκε να βγάλει όσα περισσότερα λεφτά μπορεί, αλλά επειδή θέλησε το όνειρό του να το μετουσιώσει σε παραγωγικότητα και να εμπνεύσει κι άλλους να δουλέψουν γι’ αυτό το όνειρο.

Πιστεύω στην ελπίδα του κάθε εργαζόμενου, που παλεύει να επιβιώσει όπως μπορεί, χωρίς να σκεφτεί να χρησιμοποιήσει ούτε μια φορά άνομα μέσα. Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που εργάζεται έντιμα ως υπάλληλος, όχι από ατυχία, από ανικανότητα να κάνει οτιδήποτε άλλο ή από απλή εξασφάλιση μιας μόνιμης και σταθερής δουλειάς, αλλά από τη διάθεση να υπηρετήσει τον συμπολίτη του να τα βγάλει πέρα με την καθημερινότητά του, να γίνει το φιλικό πρόσωπο μιας απρόσωπης κι ανάλγητης κρατικής μηχανής.

Πιστεύω στην ελπίδα των ανθρώπων που αποκαλώ συναγωνιστές μου, όχι επειδή υποχρεωτικά έχουμε την ίδια ιδεολογία, αλλά επειδή έχουμε τον ίδιο πόθο στην καρδιά, να πολεμήσουμε για κάτι πέρα από τον εαυτό μας. Που στέκονται, ίσως στο περιθώριο της πολιτικής ζωής, όχι από φόβο ή από άγνοια, ούτε από ιδεοληψία, αλλά από πολιτική ακεραιότητα. Που πολεμούν, κι ας ξέρουν, ότι ο αγώνας είναι πάντα άνισος, αλλά συνάμα κι υψηλός. Που δεν θεωρούν ποτέ εχθρό τους τον αντίθετο ιδεολογικά ή πολιτικά συμπατριώτη τους, παρά μόνο αυτόν που απειλεί την ελευθερία τους να δρουν και να σκέφτονται ως συνειδητοποιημένοι πολίτες.

Πιστεύω στην ελπίδα του κάθε πολίτη που αγωνιά για την τύχη τη δική του και των συμπολιτών του, χωρίς όμως να σκεφτεί ούτε μια στιγμή να παραδώσει «γη και ύδωρ» για τριάντα αργύρια.

Πιστεύω στην ελπίδα του ανθρώπου που είναι δάσκαλος, σε όποια βαθμίδα κι αν εργάζεται. Που, παρά την κατάντια της χώρας μας, κοιτά τους μαθητές στα μάτια και τους διδάσκει για αλλοτινούς ήρωες. Που διακρίνεται για τη διάθεσή του να εμπνεύσει τους μαθητές του να γίνουν, κυρίως και πρώτα απ’ όλα, καλύτεροι άνθρωποι και να κάνουν και τον κόσμο γύρω τους καλύτερο. Πιστεύω στον δάσκαλο που πιστεύει στην ελπίδα.

Η ελπίδα είναι μια πολύ σπουδαία λέξη, για να την αφήσουμε να πεθάνει – πρώτη ή τελευταία. Ακόμα κι όταν όλες οι συμφορές ξεχύθηκαν, κατά τον Ελληνικό μύθο, από το κουτί της Πανδώρας, η ελπίδα ξεχύθηκε κι αυτή να διαλύσει τα σκοτάδια. Να δώσει στον άνθρωπο τη δύναμη να παλέψει ενάντια στις συμφορές. Να δώσει στον κόσμο την ελπίδα να νικήσει, έστω και στο τέλος, το κακό που τον περιτριγυρίζει. Κι εγώ πιστεύω σ’ αυτή την ελπίδα. Διότι είναι η δύναμη του Έλληνα. Διότι ο Έλληνας είναι η ελπίδα της Ανθρωπότητας.

Δημήτρης Γκίκας

-------------------------------------------------------------------------------------------