« Η 21η Απριλίου και πως απέτυχε» του Ανδρέα Δενδρινού (κεφ. η Νεολαία)

Με αφορμή την επέτειο της 21^ης Απριλίου, ανατρέξαμε στο ολιγοσέλιδο αλλά περιεκτικότατο βιβλίο του Ανδρέα Δενδρινού (1975) « Η 21η Απριλίου και πως απέτυχε» και δημοσιεύουμε το κεφάλαιο «Η νεολαία» σελ 18,19 το οποίο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όσους θέλουν να βλέπουν τα γεγονότα όπως ήταν και όχι όπως θα μας άρεσε να ήταν ..

Κοινός Παρονομαστής

«Η επανάστασις έχει μια ιδεολογία: Ότι δεν έχει ιδεολογία»!

Ή νεολαία

"Ολα αυτά τά αντιφατικά αισθήμα­τα είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένα στό λεπτότερο σημείο του "Εθνους: τήν Νεολαία. Πάντοτε επικεφαλής του αι­σθήματος της αλλαγής, τής προόδου τής ανησυχίας, είχε γίνει  θύμα τής πολυκομματικής προπαγάνδας. Προς  αυτήν, ακολουθήθηκε συγκεχυμένη πολιτικής Μέ σκοπό τήν κατασίγασι τών παθών κοι τήν άποπολιτικοποίησί της, αφέθηκε «ανε­πηρέαστη» θεωρητικά, ώστε νά άσχοληθη μέ τόν

 εαυτό της. Άλλά ή ε­ποχή μας δέν αφήνει τέτοιες ευκαιρίες χαμένες. Είναι βέβαιον ότι ή άποπο-λιτικοποίησις και  ό μή επηρεασμός της, δέν έφεραν τά ποθούμενα αποτε­λέσματα! Και πρόβλημα υπάρχει πάντα γιά τά «ξέφραγα αμπέλια». "Ας γίνη όμως τούτο αντιληπτό: 

«Ή Νεολαία είναι, έκ φύσεως, έστραμμένη πρός τό Μέλλον, τήν Πρόοδο, τό "Αγνωστο, τό κΰμα τής εποχής. Κάθε πλαισίωσις, καθοδήγησις διαφώτισις, πρέπει νά τό λάβη ύπ' ό­ψιν, δένοντας αρμονικά τό Ιστορικό αίσθημα υπερηφάνειας τοϋ παρελθόν­τος, τά Ιστορικά πεπρωμένα τοϋ μέλ­λοντος και τις σημερινές προκλήσεις του»...

Ή σύγχυσις

Δέν περιμένει κανείς άπό μιά κυβέρνησι, ένα καθεστώς μόνον επιτυ­χίες. Άλλά και είναι αδύνατον νά παραδεχθή τήν συστηματική σχεδόν πά­ρα γνώρισι βασικών διδαγμάτων τής Ιστορίας και τής Φιλοσοφίας. Στους τομείς αυτούς, ή υπήρξαν προσπάθει­ες πού απέτυχαν, ή αλλεπάλληλα σφάλματα, μέ ανυπολόγιστες ακόμη μελλοντικές συνέπειες...

Στην έλλειψι φιλοσοφικών, μή υλι­στικών σκοπών, έν πρώτοις. Μιά Έπανάστασις πρέπει νά έχη σκοπούς, ιδίως όταν είναι καθεστώς. Πρέπει νά δικαιολογή τήν υπαρξί της, όχι μό­νον μέ τήν "Αρνησι του Κομμουνι­σμού. Πρέπει νά έμπνέη τόν ενθουσι­ασμό και τήν συμμετοχή τών ψυχών όχι μόνο μέ τό φόβο τοΰ «"Υστερα τι θά γίνη;» Ή «οικονομική άνάπτυξις» δέν μπορεί νά άποτελή αύτοσκοπό.  Δέν πρέπει, γιατί καλλιεργεί ένα είδος Υλισμού και Μακαριότη­τας, πού σίγα σιγά φθάνει νά μή διαφέρη άπό Αδιαφορία και Ηθικό Α­φοπλισμό.

Η "Ελλάς ηθικά αφοπλισμέ­νη καΐ υλιστική, δέν μπορεί νά έπιζήση στό γεωπολιτικό της χώρο. Γιατι περιβάλλεται άπό Κράτη ιδεολογικά φανατισμένα, πού ουδέποτε — Ιστο­ρικά και πολιτικά —άπέκρυψαν τις βλέψεις τους πρός τόν Ελληνικό Χώ­ρο... Ό "Ελληνας του '40 και ό "Ελ­ληνας τοϋ 75, έχουν ήδη τεράστιες διαφορές αντιδράσεων, δικαιολογημέ­νες βέβαια. Άλλά και ή Βαλκανική του '40 δέν εγκυμονούσε τούς κινδύ­νους εξαφανίσεως τής ιδίας τής Φυ­λής μας, όπως σήμερα. Ό "Ελληνας του 1980 θά μπορή νά έπαναλάβη τό '40; Θά έχη τό ηθικό ανάστημα; Ού­τε ή «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών», ούτε ή Επιστροφή τής Κοινοβουλευ­τικής Δημοκρατίας, ούτε ή (αναγ­καία) Μεταβολή Νοοτροπίας, είναι φιλοσοφικοί σκοποί. Ακόμη λιγότε­ρο μπορούν νά εμπνεύσουν τόν Εν­θουσιασμό και τήν Συμμετοχή. 

Κά­ποτε ένας εκπρόσωπος τής 21ης σέ συνέντευξι τύπου, πανηγυρική και σέ ξενοδοχείο, είχε πη τό άμίμητον ε­κείνο: 

«Ή Έπανάστασις έχει μιά ι­δεολογία: ότι δέν έχει ιδεολογία»! Και εξήγησε, ότι οι Ιδεολογίες απορ­ρίπτονται, γιατί λαμβάνουν ύπ' όψιν τους μόνον ότι χωράει στά συρτάρια τους! Υπονοούσε βέβαια ότι ή έλλειψις ιδεολογίας άνοιξε ευρύτερους ορίζοντες, άπηλλαγμένους άπό προ­καταλήψεις...

 Αυτά δέν ήταν σοβαρά στήν πράξι! Γιατί καλή είναι ή έλλειψη προκαταλήψεων (ίσως), καλή είναι και ή έλλειψις «συρταριών», κά­κιστη όμως είναι ή έλλειψις και επί­πλων...

Άπ' αυτήν τήν βασική έλλειψι έ­πήγαζαν κα'ι οί περισσότερες λοιπές ελλείψεις και αποτυχίες.

Ή ψυχολογία τοϋ Υλισμού και τής Ευημερίας  πάση θυσία, σέ συνδυα­σμό μέ τήν έλλειψι αντισταθμίσμα­τος, άφησε- έρμαιο ιδεολογικά καΐ χέρσο ψυχικά τό μεγαλύτερο μέρος τοϋ "Εθνους και σχεδόν ολόκληρη τή Νεολαία. Και οί μέν μεγάλοι ασχο­λούνται μέ τήν ευημερία και προσωρι­νώς είναι ευχαριστημένοι. Ή Νεολαία όμως δέν αρκείται σ' αυτό. Ό Νέος τρέφεται άπό Ψυχικές Δυνάμεις... Και επιπλέον τις τρέφει, σάν ένα είδος α­μοιβαίας Μεταλήψεως...

Τό χέρσο αυτό χωράφι ανέλαβαν άλλοι, φυσικά, νά τό καλλιεργήσουν, αφού τους άνοιξαν τόν δρόμο, όχι μη νο μέ τήν έλλειψη Φιλοσοφικών Σκο­πών, άλλά και μέ τήν αρχική παρότρυνσι νά ασχολούνται οί νέοι μόνον μέ τά μαθήματα τους, πράγμα μή ρε­αλιστικό. Δέν έλλειψαν οί προειδο­ποιήσεις, χωρίς ήχώ και αποτέλεσμα όμως. Και  (τό σφάλμα αντιληπτό) παροτρύνονταν οί Νέοι «νά λάβουν θέσιν» τήν... έλαβαν άλλά δέν ήταν εκείνη πού έπερίμεναν οί αρμόδιοι.

Ή 21η Απριλίου άφησε τους Νέους έρμαίους καί άκαθοδηγήτους στά χέ­ρια τών επιτηδείων του έσωτερικού (πού ανυπομονούσαν νά πάρουν πί­σω όσα έχασαν) καί του εξωτερικού (πού ανησυχούσαν γιά τό παράδει­γμα της στίς δικές τους παραπαίου­σες πολιτικά χώρες). Ή αναρχική φιλολογία καί τά μαρ­ξιστικά βιβλία γέμισαν προκλητικά τίς βιτρίνες γύρω άπό τά φροντιστή­ρια καί τά Ιδρύματα, δηλητηριάζον­τας ανεπανόρθωτα καί ανενόχλητα τήν ψυχή τών Νέων! "Εσπειραν τόν άνεμο. Θέρισαν τήν θύελλα...

Καί ή γενική διαπίστωσις επιβάλ­λεται: "Ολόκληρη ή πολιτική έναντι τής Νεολαίας απέτυχε, καί ή ανάγκη διατάγματος γιά τήν βιαία καταστο­λή τών διαδηλώσεων απετέλεσε τήν θλιβερώτερη άπόδειξι...

Σημείωση:

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Κώστα Πλεύρη στα τέλη Απριλίου 1967 ο Γεώργιος Παπαδόπουλος κάλεσε στο γραφείο του, στο Υπουργείο Προεδρίας, τους Πλεύρη και Δενδρινό, οι οποίοι επέμεναν στην ανάγκη για την οργάνωση της νεολαίας. Ο Παπαδόπουλος που άκουσε με ιδιαίτερη προσοχή τις τοποθετήσεις και τα επιχειρήματα των καλεσμένων του, τους απάντησε στο τέλος ότι «Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται». Τη στιγμή εκείνη ο Δενδρινός είπε στον Παπαδόπουλο, «...τότε θα σας στήσουν στον τοίχο». (ΜΕΤΑΠΑΙΔΕΙΑ)

 [«Γεγονότα 1965-1977. Τα άγνωστα παρασκήνια», Κώστας Πλεύρης σελίδα 64.]