Ο ΕΞΑΤΟΜΙΣΜΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

 Ποιά είναι ή θέσι του άνθρώπου στίς σημερινές κοινωνίες; Που τοποθετείται ή υπαρξί του άπό τά σύγχρονα φιλοσοφικά ρεύματα και ποιά είναι ή έπίδρασις των συνθηκών της εποχής μας σ΄ αυτόν; Πώς αντιμετωπίζουν τόν "Ανθρωπο τά δυό βασι­κά φιλοσοφικά ρεύματα πού επικρατούν στην εποχή μας; Εί­ναι ερωτηματικά πού οπωσδήποτε απαιτούν άπάντησι γιά νά γίνη στην συνέχεια άξιολόγησι των κριτηρίων πού θά στοιχειο­θετήσουν τήν σωστή τοποθέτησι του άνθρωπου.

Κατ’ αρχήν πρέπει νά άναφερθή μία πραγματικότης. "Οτι μεμονω­μένος, τελείως έξατομισμένος άνθρω­πος, δέν αναφέρεται σέ καμμία ι­στορία, Δέν αναφέρεται από κανένα. Ή κατάστασις αυτή είναι μία ύπόθεσι, αυτών πού πιστεύουν στον α­τομικισμό και πού αποτελεί ήδη μία πρώτη μαρτυρία του παραλογισμού.Ό τέλεια μεμονωμένος άνθρωπος είναι, όπως χαρακτηριστικά έχει λεχθή, προϊόν νοητικής αφαιρέσεως πού δέν ανταποκρίνεται στήν πρα­γματικότητα.Τό φυσικό, τό δεδομένο και τό α­ναγκαίο είναι ή κοινότης, μέσα στήν οποία υπάρχουν και εξω άπό αυτήν δέν είναι δυνατόν νά εννοηθούν άν­θρωποι. Βεβαίας υπάρχουν διαβαθ­μίσεις ανάλογα μέ τήν αποκοπή καί τήν άπομόνωσι του άνθρωπου ά­πό τήν κοινωνία μέσα στήν οποία ζή.

 Υπάρχει δηλαδή πάντοτε μία σειρά επιλογών, άπό τον τέλεια

έξατομισμένο εις τόν απομονωμένο παροδικά ή λόγω ώρισμένων συνθη­κών.

Ό άνθρωπος της εποχής μας εί­τε στήν Δύσι ζή, είτε στην Ανατο­λή, εχει νά αντιμετώπιση σωρό προ­βλημάτων, τά όποια οφείλονται στήν ελλειψι δημιουργικής κατευθύνσεως, συνέπεια του φαινομένου της καταρρεύσεως του δυτικοευρωπαϊκού πο­λιτισμού. Ένα άπό τά φαινόμενα πού υπάρχουν είναι καί ο έξατομισμένος άνθρωπος δημιούργημα της παρακμής καί της αρνητικής δυνα­μικής.

Ό  έ ξ α τ ο μ ι σ μ έ ν ο ς  άνθρωπος πρέπει νά συνδεθή ά π ό λ υ τ α μέ τήν ανυπαρξία πολι­τισμού, μέ τήν ανυπαρ­ξία κεντρικού πολιτι­στικού άξονος γύρω άπό τόν όποιο  θά μπο­ρούσε νά κατευθύνη τις δημιουργικές του προσπάθειες. Σέ όλα τά κράτη καί ιδιαίτερα στις μεγαλου­πόλεις, τούς χώρους τών ανθρωπί­νων συσσωρεύσεων, τό φαινόμενο πα­ρουσιάζεται σέ όλη του τήν μεγαλο­πρέπεια. Οί άνθρωποι τόσο κοντά ο ένας στον άλλο, άπό τήν άποψι του χώρου, αλλά τόσο απομακρυσμένοι αν σκεφθή κανείς τούς ψυχικούς δε­σμούς πού τούς συνδέουν καί τά συ­ναισθήματα πού τούς κατέχουν.

Αυτό είναι τό αποτέλεσμα στήν πράξι, πού φανερώνει τήν έπίδρασι τών ψευδοθεωριών καί ψευτοϊδεολογιών στον άνθρωπο. Πού φανερώ­νει τό ρόλο του κράτους απέναντι στον πολίτη, πού αντί νά είναι πα­ράγων εκφράσεως τής λαϊκής

θελή­σεως καί τής ψυχής του "Εθνους, αποτελεί καλοσυντηρούμενο μηχανι­σμό, πού καλλιεργεί τις τεχνητές αντιθέσεις καί τήν άπομάκρυνσι του ανθρώπου άπό τόν συνάνθρωπο του. "Ετσι εχει δημιουργηθή αυτό πού στήν ορολογία μα,ς αποκαλούμε εξατομικισμένο άνθρωπο. Τόν άνθρω­πο δηλαδή πού εχει αποκοπή, μέ αφύσικες καί τεχνητές μεθόδους, ά­πό τούς συνανθρώπους του, άπό τήν κοινότητα στήν οποία ζή.

Ό έξατομισμένος άνθρωπος είναι αυτός πού δέν ενδιαφέρεται παρά γιά τό τι θά φάη, τί θά πιή, πού θά πα­ρακολούθηση τά ανούσια κατασκευ­άσματα τής τηλεοράσεως, άσχετος ανυποψίαστος γιά τήν τραγική κα­τάστασι τής άνθρωπότητος. Ή θεωρία πού στενά συνδέεται μέ τόν ατομικισμό τής εποχής μας, πού πρακτικό αποτέλεσμα τής ε­φαρμογής της είναι ο έξατομικισμένος άνθρωπος, είναι ο διεθνισμός. 

Κατάργησις τών συνόρων, κατάργησις τών Εθνικών διαφοροποιήσεων, άνάμειξις καί αποκοπή του αν­θρώπου άπό τήν φυσική του κοινότη­τα.

Άλλα δυστυχώς γιά τόν διεθνι­σμό ο άνθρωπος δέν είναι αυτόφω­τος ουτε αυτοδύναμος. "Εχει ανά­γκη τής φυσικής του κοινότητος τό­σο πνευματική όσο καί πρακτική. Ό διεθνισμός καί ο ατομισμός εί­ναι έννοιες πού συνδέονται στενά με­ταξύ τους, διότι ο διεθνιστής απορ­ρίπτοντας τήν έννοια του "Εθνους μοιραία οδηγείται στον ατομικισμό.

Καί αντίστροφα ο άτομικιστής α­πορρίπτοντας τήν έννοια τοϋ "Έ­θνους, σκεπτόμενος τά στενά άτομικά του συμφέροντα, άγεται προς τον διεθνισμό.

Όπωσδήποτε πρόκειται γιά υστερική άντίδρασι, ή οποία βάζει στήν άκρη τήν κοινή καταγωγή, τά κοινά πεπρωμένα. Πού τελείως παράλογα αρνείται τήν συναδέλφωσι, τήν αυτοθυσία και τήν ύπεράσπισι τών συγγενών του, χάριν του δικού του εγωισμού, πού καί άπό άποψι ωφελείας δέν εξυπηρετείται.

Στο σημείο αυτό πρέπει νά γίνη ύπόμνησις τών απόψεων του Αριστοτέλους καί του Περικλέους στον Επιτάφιο.

Ό άνθρωπος είναι «κοινωνικόν ον», όπως είπε ό Αριστοτέλης, καί αυτός πού τό αρνείται είναι παρά­λογος καί δέν εχει καμμία σχέσι μέ τήν πραγματι­κότητα,

Βέβαια τά αρνητικά κατεστημένα τής παρακμής πού κυριαρχούν σήμερα τό αρνούνται. «Υπερτάτη α­ξία λέγουν τό άτομον, τό ατομικό συμφέρον κ.λπ». Είναι όμως δυνατόν νά μειωθή ή αξία τής κοινότη­τος καί νά αποκοπή, στήν θεώρησί του, άπ' αυτήν ό άνθρωπος; Όπωσδήποτε όχι.

Γιά τήν ιδεολογία του Έ θ ν ι κ ι σ μ ο ύ οί όροι τοϋ άτομισμού καί του διεθνισμού απορρίπτονται. Καταδικάζεται τό φαινόμενο τής εποχής μας, ό έξατομικισμένος άνθρωπος, πού στενά συνδέεται μέ τήν ανυπαρξία πολιτισμού καί είναι αποτέλεσμα τής πα­ρακμής.

Υπάρχει απόλυτη πεποίθησι, πού τήν στηρίζουν τά γεγονότα καί ή πραγματικότης, ότι είναι α­δύνατη ή θεώρησις τοϋ άνθρωπίνου  όντος έκτος τής φυλής, έ­κτος τοϋ   Έθνους.

Μόνον εκεί καταξιώνεται ή ΰπαρξί του. Τό ατο­μικιστικό πνεύμα παρατηρείται σέ περιόδους καταρρεύσεως, ενώ αντίθετα σέ περιόδους πολιτισμού και δημιουργικότητος   επικρατεί  πνεύμα  συνολοκρατικό.

Μία διαφορετική άντίληψις τρόπου ζωής γιά τόν κάθε άνθρωπο.

"Όπως  άνεφέρθει καί προηγουμένως  στην εποχή της παρακμής , των τυφλών συσωρεύσεων και του χωρίς νόημα επεκτατισμού ο άνθρω­πος δέν αποτελεί παρά αντικείμενο εκμεταλλεύσεως τών πολυεθνικών εταιρειών στήν Δύσι καί τής κομ­ματικής κλίκας στήν ανατολή.

"Ισως άπό τήν άποψι αυτή ο ατομικισμός πού υ­πάρχει σήμερα, νά βρίσκη ηθική δικαίωσι, αν θεωρηθή σάν άντίδρασι τοϋ άνθρωπου στήν αντιλαϊκή στάσι τών κυβερνώντων καί τήν αρνητική δυναμική τών φιλοσοφικών ρευμάτων τής παρακμής.

Με αυτό τον τρόπο ο Εθνικισμός τόσο σάν ψυχολο­γική στάσι, όσο καί σάν ιδεολογία αποκτά παγκόσμια ακτινοβολία καί ή φύσι του γίνεται έντονα ανθρωπι­στική. Είναι ή μοναδική λύσι γιά νά βγή ή ανθρωπό­τητα άπό τό τέλμα τής παρακμής καί τής αρνητικής δυναμικής.

Κώστας Χατζησταύρου