Δασκάλες στον Μακεδονικό Αγώνα

ΒΕΛΙΚΑ ΤΡΑΪΚΟΥ

Φθινόπωρο του 1901. Ο διπλωμάτης στο ελληνικό Προξενείο του Μοναστηρίου, Ίων Δραγούμης, έχει κάνει έκκληση στο «Κέντρο» της Θεσσαλονίκης να του στείλουν ένα ταλαντούχο πρόσωπο για μια πολύ σοβαρή, εχέμυθη και επικίνδυνη αποστολή. Θα αποτελούσε το σύνδεσμο του ελληνικού κομιτάτου ανάμεσα σε Μοναστήρι-Καστορια -Θεσσαλονίκη..Αναρωτιέται ποιον άραγε θα του στείλουν..Μένει βουβός, σαν αντικρύζει μπροστά του τη δεκαοκτάχρονη Βελίκα Τράικου, έτοιμη ν᾿ αναλάβει καθήκοντα.. Παριστάνοντας πότε τη τρελή Τουρκάλα που είναι ξυπόλυτη και φορά κουρέλια και πότε τη φτωχή Βουλγάρα που είναι συνεχώς σκυμμένη και μαζεύει ραδίκια για να τα πουλήσει στα παζάρια των Τούρκων και

Βέλικα Τράικου - Την κατακρεούργησαν 

των Βουλγάρων, γίνεται ο σύνδεσμος ανάμεσα στον Ίωνα Δραγούμη, στον Δεσπότη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη και στον Πρόξενο της Θεσσαλονίκης. Τι κι αν οι περαστικοί κουνούν το κεφάλι τους και την κοροϊδεύουν; Η Βελίκα έχει πλήρη συναίσθηση των πράξεών της. Υπηρετεί το χειμαζόμενο έθνος της. Χαλάλι για την πατρίδα της να κάνει τρομερές υπερβάσεις, να χάσει και την υπόληψή της..Μέσα στον ξεφτισμένο ποδόγυρό της κρύβει καλοβαλμένα πολύτιμα έγγραφα του Αγώνα. Ενημερώνει για ό,τι άρπαξε το αυτί της από τους Βουλγάρους και τους Τούρκους, αφού γνωρίζει καλά και τις δύο γλώσσες. Κι όταν καταφθάνει στη μακεδονική γη ο Παύλος Μελάς, κι οι μάχες πιότερο ανάβουν, η λεπτεπίλεπτη δασκάλα συνεχίζει, παρ᾿ όλους τους κινδύνους, να «μεταμορφώνεται» και να αποτελεί «το μάτι και το αυτί του Αγώνα».
Ξαφνικά οι Βούλγαροι κομιτατζήδες την αναγνωρίζουν. Ένας από αυτούς μπήγει το μαχαίρι του στο στήθος της. Τη βασανίζει άγρια. Θέλει ν’ αρπάξει τα μυστικά της. Μα η Ελληνιδα τα παίρνει μαζί της στην αιωνιότητα. Το εθνικό έργο της ηρωίδας ανακόπτεται. Θρηνεί γοερά στην κηδεία της η Θεσσαλονίκη το άξιο βλαστάρι της και καταγράφει το όνομά της στο πάνθεο των ηρώων. 

Ελληνική Αττική Σχολή Σκοπίων

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ 
12 Δεκεμβρίου 1906. Κλεπούνσα Σερρών. Οι Βούλγαροι, αφού δολοφόνησαν ή έκαψαν ζωντανούς τους προκρίτους του χωριού, έκαναν έπειτα επίθεση και στο σπίτι των δασκάλων. Η Αγγελική Φιλιππίδη, μια νεαρή δασκάλα με πλούσιο εθνικό, φιλανθρωπικό, κοινωνικό και πολιτιστικό έργο, μαζί το σύζυγό της χωρίς να δειλιάσουν, τρέχουν από παράθυρο σε παράθυρο και πολεμούν με το δίκανο και τα περίστροφα που τους έχουν παραχωρηθεί για αυτοάμυνα. Κάποια στιγμή η Αγγελική πληγώνεται στο γόνατο. Μα συνεχίζει να πολεμά μέχρι που το σπίτι ζώνεται στις φλόγες. Τσουρουφλισμένη και υποβασταζόμενη από το σύζυγό της πέρασε στο γειτονικό σπίτι απ’ όπου συνέχισε να μάχεται και να βρίζει τους Κομιτατζήδες. Έδωσε ο Θεός τη μέρα και οι Βούλγαροι εγκατέλειψαν την Κλεπούνσα. Οταν έφτασε εκεί ο πρόξενος των Σερρών για να συμπαρασταθεί στους δοκιμασμένους χωρικούς, η Αγγελική παρά το θρυμματισμένο της γόνατο και τους φριχτούς πόνους, παρακάλεσε να μην μεταφερθεί κατ’ ευθείαν στο νοσοκομείο Σερρών, αλλά να την τοποθετήσουν σε φορείο και να σταματούν ΣΤΗΝ πλατεία του κάθε χωριού, να συγκεντρώνονται εκεί οι κάτοικοι και να τους μιλά. Το αίμα της στην τραγική εκείνη πορεία σταγόνα-σταγόνα έβαφε τη μακεδονική γη και γίνονταν αρραβώνας με τη λευτεριά… Η Αγγελική Φιλιππίδη έφτασε στο νοσοκομείο Σερρών όπου πλήθη συνέρρεαν για να ασπαστούν το χέρι της. Έπειτα μεταφέρθηκε στο κοινοτικό νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Οι απεγνωσμένες προσπάθειες των γιατρών και η λαχτάρα των δικών της, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν το μοιραίο. Εκεί η ηρωίδα άφησε την τελευταία της πνοή με το όραμα της λευτεριάς στα βασιλεμένα της μάτια. Η Θεσσαλονίκη την κήδεψε με πάνδημη συμμετοχή. Ήταν μέσα Ιανουαρίου του 1907. Η ελευθερία δεν θ’ αργούσε πολύ να δικαιώσει τη ΘΥΣΙΑ της. . 

ΣΟΥΛΤΑΝΑ ΚΑΝΔΗΛΙΑΡΗ 
Ανοιξη του 1907. Η Σουλτάνα Κανδηλιάρη, μια ακόμα μαρτυρική δασκάλα, ειναι τοποθετημένη σε ένα ορεινό χωριό της Καστοριάς και προσπαθεί να ξεχάσει την φρίκη της δολοφονίας των γονιών της, που έζησε στα δεκαοχτώ της χρόνια. Ξαφνικά χτυπά η πόρτα του σχολείου και την ενημερώνουν ότι έρχεται ο Μήρτσε με τους κομιτατζήδες του για να δώσει τέλος στο πολυσχιδές έργο της στην περιοχή. Η Σουλτάνα απτόητη φυγαδεύει με ασφάλεια τους μικρούς μαθητές της και ταμπουρώνεται στο σχολείο της. Ο Μήρτσε δεν αργεί να καταφθάσει. Περικυκλώνει το σχολείο και την καλεί να παραδοθεί απειλώντας πως θα το κάψει. Η ηρωική δασκάλα αρνείται να εγκαταλείψει το κάστρο της και αμύνεται γενναία για αρκετές ώρες. Μένοντας πιστή στα ιδανικά της, τελικά πληγώνεται θανάσιμα από τον εχθρό, και λαμπαδιάζεται μαζί με το σχολείο, αποτελώντας φωτεινό παράδειγμα ήθους και ψυχικής μεγαλοσύνης.

Ο τάφος της Αικατερίνης Χατζηγεωργίου

ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
Η Αικατερίνη Χατζηγεωργίου υπήρξε ένα κορίτσι, το οποίο άφησε τον μάταιο ετούτο κόσμο μόλις στα είκοσι της χρόνια μιας και είχε μπεί στο μάτι του βουλγαρικού κομιτάτου,επειδη κρατάει άσβεστη την φλόγα της Ελληνικότητας στα μικρά παιδιά και στο χωριό. Την παρενοχλούν συνεχώς, την βρίζουν, την απειλούν, της περιγράφουν τι θα της κάνουν όταν θα πέσει στα χέρια τους. Την Κατερίνα όμως, δεν την νοιάζει η ζωή της παρά μόνο να μην χάσει η Μακεδονία την ελληνικότητά της.

Όταν οι κομιτατζήδες καταφτάνουν στο χωριό, φτάνοντας έξω από την πόρτα του σπιτιού της, της φωνάζουν να βγει έξω. Η Κατερίνα τους ακούει από μέσα και αποκρίνεται πως «δεν παραδίδεται ποτέ της μια Ελληνίδα».. και με το όπλο της ρίχνει μια βολή εναντίον των αιμοβόρων κομιτατζήδων και η μάχη ξεκινάει..Μαζί της είναι ακόμα έξι
άτομα.. 

Μετά από τρεις ώρες πυροβολισμών κι ενώ φαίνεται ότι το σπίτι της δασκάλας είναι άπαρτο κάστρο, ένας κομιτατζής δίνει την ιδέα να το κάψουν.. Ένας κομιτατζής τρέχει με αναμμένο πυρσό, σπάει το παράθυρο και τον ρίχνει μέσα. Το εσωτερικό του σπιτιού είναι ξύλινο και λαμπαδιάζει αμέσως. Οι αγωνιστές όμως δεν βγαίνουν έξω..Συνεχίζουν να πυροβολούν μέχρι να σωθούν οι σφαίρες τους και να τους καταπιούν οι φλόγες..Ένα ακόμη ολοκαύτωμα οπως όλα τα ολοκαυτώματα του Ελληνισμού για την ελευθερία της πατρίδας από τον βάρβαρο ζυγό... Το 1939 βρέθηκε στο νεκροταφείο της Γευγελής ο τάφος της ηρωικής Ελληνίδας δασκάλας. Ο σταυρός, έγραφε:
«Υπέρ της εις τον Θεόν των Ελλήνων πίστεως αγωνιζομένη,
πυρί υπό των Βουλγάρων παραδοθείσα, ενθάδε κείμαι,
Αικατερίνη Χατζηγεωργίου διδάσκαλος
14 Οκτωβρίου 1904»

η Λίλη Βλάχου καθιστή

ΛΙΛΗ ΒΛΑΧΟΥ
Η Λίλη Βλάχου, αδελφή του Μακεδονομάχου Ιωάννου Βλάχου ΠΟΥ σπούδασε στο Αρσάκειο με δαπάνη του Ελληνικού Δημοσίου και ανέλαβε τη Διεύθυνση του Παρθεναγωγείου Εδέσσης. Και από την πρώτη στιγμή μπήκε στον αγώνα...Περα απ τα άλλα της καθήκοντα,εμψύχωνε με ομιλίες τους Εδεσσαίους και οι μαθήτριές της, ακολουθώντας τα δικά της χνάρια, μεταμορφώθηκαν σε θαυμάσιους συνδέσμους των αγωνιστών.. Ελαμψε τόσο σαν δασκάλα και Μακεδονομάχος, ώστε ο πρόξενος Κορομηλάς την κάλεσε στη Θεσσαλονίκη για να την έχει άμεσο συνεργάτη του...Εκεί η Βλάχου μύησε στον αγώνα όλες τις δασκάλες,ενώ ανελάμβανε με επιτυχία πολλές δύσκολες αποστολές εκτός Θεσσαλονίκης.Οι Βούλγαροι θορυβημένοι πλήρωσαν αδρά έναν δήμιο τουρκαλβανό και την δολοφόνησαν μέσα στο ίδιο της το σχολείο το 1907.

Φωτεινή Αλατά Παπαδημητρίου

ΦΩΤΕΙΝΗ - ΑΛΑΤΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Για την ηρωική αυτή δασκάλα που 16 χρονών πήγε να διδάξει στους σλαβόφωνους Έλληνες ενός χωριού της άνω κοιλάδας του Στρυμώνα, δεν έχουν γραφτεί πολλά... Η Φωτεινή δεν εδωσε μονο την ζωή της για την πατρίδα, όπως άλλες δασκάλες, είχε όμως μια σημαντικότατη δράση στο χωριό που διορίστηκε... Πρώτη κίνηση της μικρής Φωτεινής ήταν να κάνει το χωριό καθαρά ελληνόφωνο.. Έτσι το πρωί δίδασκε στα παιδιά και το απόγευμα στους γονείς την Ελληνική γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα..Σ’ αυτό της το έργο τη βοήθησε η μητέρα της, Ευδοκία, καθώς ήταν γνώστης της βουλγάρικης γλώσσας.

Το έργο της δεν το περιόρισε στη γλώσσα, αλλά παράλληλα δίδαξε με πολύ μεράκι τα Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, χορούς, βοηθούσε στην κατανόηση του Κυριακάτικου Ευαγγελίου, ενώ φρόντιζε οι γυναίκες να εμπλουτίζουν τα εργόχειρα τους με ελληνικές παραστάσεις. Έμεινε στο χωριό εννέα ολόκληρα χρόνια...Εργάστηκε σκληρά για τους Σταρτσοβήτες κι αυτοί με τη σειρά τους την αγάπησαν και της παρείχαν ότι χρειαζόταν.. Η δασκάλα έγινε στόχος, και κυνηγήθηκε πολλές φορές, απ’ τους κομιτατζήδες. Το 1911 παντρεύτηκε τον Αθανάσιο Παπαδημητρίου και μαζί απέκτησαν έξι παιδιά. Έτσι δεν κατάφερε να δει την απελευθέρωση του χωριού και την είσοδο του ελληνικού στρατού αλλά και την τραγική συνέχεια.. Η Φωτεινή Αλατά τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών (βραβεύει ανθρώπους του πνεύματος και των γραμμάτων) για την προσφορά της στο Μακεδονικό Αγώνα....


Οι ηρωικές δασκάλες του Μακεδονικού αγώνα που συνέβαλαν με τον ηρωισμό και τη θυσία τους στον ιερό σκοπό της απελευθέρωσης της Μακεδονίας...Που πήγαιναν να διδάξουν στα ελληνόπουλα της Μακεδονίας Χριστό και Ελλάδα...Νεαρές δασκάλες που κατά την διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα επιτέλεσαν το χρέος τους ακέραια...Με την πένα στο χέρι και το περίστροφο κρυμμένο στον κόρφο, αντιμετώπισαν τους κομιτατζήδες που θέλανε να τις εξοντώσουν γιατί θαρρούσαν πως, αν αποκεφάλιζαν πνευματικά τον τόπο, η Μακεδονία θα έπεφτε στα χέρια τους. Οι δασκάλες του Μακεδονικού Αγώνα ήταν πραγματικά ανδρείες και την αντρειοσύνη αυτή μετάγγισαν και στις ψυχές όχι μόνο των μικρών μαθητών τους, αλλά και των φοβισμένων Ελλήνων. Και πήραν θάρρος οι κατατρεγμένοι από τους Βουλγάρους χωρικοί και αντιστάθηκαν στον κομιτατζή. Και ήρθε, με αγώνες και θυσίες από πολλούς γνωστούς και αφανείς ήρωες, η πολυπόθητη λευτεριά στην Μακεδονική γη….Σήμερα, οι μοντέρνοι νεοελληνες και οι νενεκοι θεωρούν ότι πρέπει να ξεχαστουν και να παραμείνουν άγνωστες! ΝΤΡΟΠΗ...

Α Θ Α Ν Α Τ Ε Σ !

πηγή Από την Σοφία Παπά