Το μέχρι κεραίας προφητικό άρθρο του Αλαίν ντε Μπενουά δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 1998 στην εθνικιστική εφημερίδα 21ος ΑΙΩΝ
Τον περασμένο Νοέμβριο επισκέφθηκε τις ΗΠΑ, ο πρόεδρος του
Καζακστάν Νουρσουΐτάν Νατζαρμπά-γιεφ, όπου υπέγραψε με μία πολυεθνική εταιρεία,
δύο σπουδαία συμβόλαια για τα πετρέλαια, της Κασπίας Θάλασσας και του
Καρακαγκανάκ.
Τον περασμένο Αύγουστο στις ΗΠΑ ήταν ο
πρόεδρος του Αζερμπάίστάν Γκάΐντερ Αλίεφ και αυτός για το πετρέλαιο της
Κασπίας. Φαίνονται γεγονότα χωρίς σημασία, αλλά δεν είναι. Αντίθετα επιβεβαιώνουν
τη μεγάλη σημασία που έχει για τους αμερικανούς η Κεντρική Ασία, μια φορά και
ένα καιρό σοβιετική, της οποίας η γεωστρατηγική σπουδαιότητα αυξάνει κάθε
ημέρα.
Η Κασπία Θάλασσα βρέχει τη Ρωσσία, το Ιράν,
το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν. Στην Ουάσινγκτων τα αποθέματα της σε
πετρέλαιο υπολογίζονται μεταξύ των εννενήντα και διακοσίων δισεκατομμυρίων
βαρελιών, δηλαδή περισσότερα από τα αποθέματα του Κουβέιτ και του Ιράν.
Τα
αζερικά και κοζάκικα ύδατα είναι τα πιο υποσχόμενα. Είναι φανερή η
σπουδαιότητα της περιοχής, που έχει προορισμό εντός μιας εικοσαετίας να γίνει
ο δεύτερος εξαγωγέας υδατανθράκων του κόσμου: η κατάκτηση του ελέγχου της θα
επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να απομακρύνει την αγορά πετρελαίου από την
επιρροή των Κρατών του Κόλπου και τις μεσογειακές αβεβαιότητες.
Στο Καζακστάν οι πρώτες γεωτρήσεις πρέπει να
αρχίσουν εφέτος, οπότε σύντομα θα τεθεί το πρόβλημα της εξαγωγής των υδατανθράκων
αυτής της περιοχής. Για την ώρα οι δυτικοί χρησιμοποιούν τους παλαιούς σοβιετικούς
αγωγούς και το ρωσικό λιμάνι του Νοβοροσίσκ. Οι εργασίες για τον
πετελαιο-αγωγό μεταξύ Τενγκίζ και Νοβοροσίκ δεν έχουν ακόμη αρχίσει και οι
αμερικανοί, αποφασισμένοι να επιβάλλουν τις επιλογές τους, θέλουν να
κατασκευάσουν και να έχουν στην διάθεση τους αρκετούς πετρελαιοπαραγωγούς σε
διαφορετικές διαδρομές ώστε να προφυλαχθούν σε περίπτωση ανωμαλιών στην
περιοχή. Ήδη προβλέπεται μία νέα οδός, η οποία θα ενώνει, από το τέλος του
χρόνου, την Μπακού με την γεωργιανή Σούψα.
Τότε λοιπόν θα πρέπει να αποφασισθεί
μια νέα δίοδος προς το Νότο. Το σχέδιο που προτιμά η Ουάσιγκτον θα επιτρέψει
την ένωση του Μπακού με το Κεϊχάν, στις . μεσογειακές ακτές της Τουρκίας,
περνώντας από τον Καύκασο και αποφεύγοντας το Ιράν. Υπάρχουν υπό μελέτη και
άλλα σχέδια, που προβλέπουν την διέλευση από τη Κίνα ή το Ιράν. Παρά την
στρατηγική της απομονώσεως του Ιράν, τον περασμένο Ιούλιο οι ΗΠΑ ενέκριναν την
κατασκευή αγωγού μήκους τριών χιλιάδων διακοσίων χιλιομέτρων, που θα κοστίσει
ένα δισεκατομμύριο οκτακόσια εκατομμύρια δολ-λάρια από το Τουρκμεστάν στην
Τουρκία.
Μα τέτοιοι οικονομικοί στόχοι έχουν επίσης και
πολιτικές επιπτώσεις. Ο κύριος στόχος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να
εμποδίσουν την ανάδειξη μίας νέας υπερ-δυνάμεως που θα θέσει υπό αμβισβήτηση
της ηγεμονίας τους είτε αυτή λέγεται Ευρώπη, Ρωσία, Ιαπωνία ή Κίνα. Έχοντας
τον έλεγχο της Κεντρικής Ασίας, η Ουάσιγκτων απομακρύνει την πιθανότητα αυξήσεως της
κινέζικης επιρροής στην περιοχή, και πάνω απ' όλα απομονώνει την Ρωσία. Παρ'
όλες τις φιλοφρονήσεις προς τον Μπόρις Γιέλτσιν, οι αμερικανοί συνεχίζουν
μεθοδικά την πολιτική αποδυναμώ-σεως της Ρωσίας, για να την εμποδίσουν να
γίνει και πάλι μία μεγάλη δύναμη και να ξαναφέρει στην τροχιά της τους πρώην
δορυφόρους της. Έτσι εξηγείται η υποστήριξη στους εθνικισμούς της Κεντρικής
Ασίας.
Σ' αυτή την υπόθεση ο μεγάλος σύμμαχος των ΗΠΑ
είναι η Τουρκία. Δύναμη της περιοχής μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, έχοντας
επαφές και με τον μουσουλμανικό κόσμο και τον σλαβικό, η Τουρκία κατέχει μια
εξαιρετική γεωστρατηγική θέση.
Ελέγχει τα στενά του Βοσπόρου, έχει κοινή
γλώσσα με τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, (εκτός του
Τατζικιστάν) και, σε στρατιωτικό επίπεδο μπορεί να αποτελέσει το αντίβαρο τόσο
στο Ιράκ, όσο στη Συρία και στο Ιράν. Γι'αυτό οι αμερικανοί υποστηρίζουν την υποψηφιότητα
της Άγκυρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ευνοούν την τουρκική επίδραση στον
Καύκασο. Γι'αυτό επέβαλλαν στον τουρκικό στρατό, του οποίου ελέγχουν το Γενικό
Επιτελείο, να απομακρύνει την κυβέρνηση Ερμπακάν, αρχηγό του μετριοπαθούς
ισλαμικού κόμματος Ρεφάχ, ενώ στο Αφγανιστάν ευνόησαν τους Ταλεμπανί δηλ. τους
εξτρεμιστές μουσουλμάνους. Θέλουν να εξασφαλίσουν εδαφική συνέχεια μεταξύ του
προστατευόμενου απ'αυτούς Πακιστάν και τους υδατάνθρακες του Τουρκμενιστάν.
Δεν είναι του χθες ότι η πολιτική μυρίζει
πετρέλαιο. Δεν είναι του χθες ότι οι αμερικανοί κινούν τα πιόνια τους στην
Ευρώπη, νικώντας σε ταχύτητα τους ίδιους τους Ευρωπαίους. Ναι αλλά από την ενεργητική
πλευρά στο παγκόσμιο στερέωμα για πρώτη φορά η Κεντρική Ασία γίνεται τόσο
κεντρική. Σύντομα θα είναι μία ζωτική θέση στο παιχνίδι όλων των δυνάμεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ομάδα του Κοινού Παρονομαστή δίνει την ευκαιρία στον καθένα να εκφραστεί ελεύθερα χωρίς ύβρεις και προσωπικές αντιπαραθέσεις
Οι απόψεις, θέσεις του συγγραφέα- αρθρογράφου δεν υιοθετούνται απαραίτητα από την συντακτική ομάδα του Κοινού Παρονομαστή
Σχόλια που δεν θα είναι σύμφωνα με το πνεύμα της ομάδος διαχείρισης δεν θα προβάλλονται
Ομάδα Κ.Π