Τι έγραψε ο Παγκόσμιος Τύπος για την θηριωδία των Σεπτεμβριανών του 1955

Παραθέτουμε σήμερα, δεύτερη ημέρα της μαύρης εκείνης επετείου της βαρβαρότητας του απολίτιστου λαού των Τούρκων των 6 και 7 Σεπτεμβρίου του 1955, αποσπάσματα από τον παγκόσμιο τύπο της εποχής εκείνης. Πως περιέγραψαν τις θηριωδίες, τις καταστροφές τις δολοφονίες και τις ληστείες που υπέστησαν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Θηριωδίες που οι νεοέλληνες έχουν ξεχάσει, είτε δεν γνωρίζουν.Βλέπετε το μεταπολιτευτικό κατεστημένο φρόντισε σιγά σιγά να εξαφανίζει από τις μνήμες μας αυτά τα εγκλήματα, φτάνοντας στο 2013 να έχουμε ένα πουλημένο καθεστώς που μας παρουσιάζει τον Τούρκο ως "άνθρωπο" Με πολιτικούς σαν τον Θεοδωρίδη και την Ρεπούση που είναι στην ελληνική βουλή να αμφισβητούν την ίδια την ιστορία μας όχι μόνο τις γενοκτονίες που υπέστημεν.Με δημάρχους σαν τον Μπουτάρη φιλότουρκους και φιλοΚεμαλιστές ! Εκατομμύρια Έλληνες έχασαν την ζωή τους από αυτή την φάρα που λέγονται τούρκοι και είναι το λιγότερο ασέβεια να το ξεχνάμε . Εάν δεν γνωρίζουμε είναι κακομοιριά, είναι προστυχιά, είναι η μοίρα που λέγει πως: Λαός που ξεχνά το παρελθόν του είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει.

   

Τά γεγονότα άρχισαν μέ την μεταδοθεϊσαν ύπό τοϋ Ραδιοφωνικού Σταθμού Αγκυρας καΐ της έν Κωνσταντινουπόλει εκδιδομένης απογευματινής ε­φημερίδος «Ίσταμπούλ Έζπρές» εϊδησιν, ότι βόμβα έρρίφθη είς την έν Θεσσαλονίκη οίκίαν όπου έγεννήθη  ό Κεμάλ "Ατατούρκ, η δέ έφημερίς  Μιλλιέτ τής 7ης Σεπτεμβρίου 1955 αναγράφει χρονολογικώς καΐ εντός περιθωρίου ύπό τον τίτλον «Τά γεγονότα λεπτόν πρός λεπτόν» την έξέλιζιν αυ­τών ώς έξης:

"Ώρα15-17:

Γίνεται γνωστή η πληροφορία ότι έρρίφθη βόμβα είς την έν Θεσσαλονίκη οικίαν όπου έγεννηθη ό Άτατούρκ.

» 17.20: Ή νεολαία καθ’ ομάδας αρχίζει νά κα­τευθύνεται πρός τό Ταξείμ.

» 17.50: Γίνεται η πρώτη συγκέντρωσις πρό τοϋ Ί. Ναού της 'Αγίας Τριάδος. Ταξείμ.

» 18.05: Καταστρέφεται τό πρώτον έλληνικόν κατάστημα είς την Λεωφόρον Ανεξαρ­τησίας (Πέραν).

» 18-19: Κατεστράφησαν τά από του Τούνελ μέχρι τοϋ Ταξειμίου ελληνικά καταστή­ματα.

» 19.30: "Ηρχισαν αί διαδηλώσεις είς τό Καράκιοϊ, Ταρλάμπασι, Φερμενετζιλέρ, Έμίνονου καί Σιρκετζη.

» 20.30: Αρχίζει η διάλυσις τών διαδηλωτών υ­πό της εφίππου αστυνομίας καΐ της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.

» 21.00: Καταστρέφονται τά ελληνικά καταστή­ματα είς τόν Βόσπορον, τό Μακροχώριον, τό Νεοχώριον καΐ είς τά άλλα προάστεια.

» 22.00: Στρατιωτικαί μονάδες αποκόπτουν την μεταξύ Σταυροδρομίου καΐ Σταμπουλ έπικοινωνίαν.

» 22.10: Εμφανίζεται η πρώτη πυρκαΐά είς τό Καράκιοΐ'.

» 24.20: Κηρύσσεται ό στρατιωτικός νόμος είς την Κωνσταντινούπολιν καΐ την Σμύρ­νην.

» 01.30: Διαταγή της Νομαρχίας διακόπτεται η  παροχή άεριόφωτος. »  

02.00: Τίθεται άπαγόρευσις έζόδου κατά την νύκτα.

» 02.30: Αί κυβερνητικοί δυνάμεις γίνονται κύ­ριοι της καταστάσεως είς την Πόλιν.

«Μακεδονία», 14.9.1955 :

«Τά στίφη έξαλλα έζώρμησαν την νύκτα της 6ης Σεπτεμβρίου είς τρία κύματα. Πόσαι χιλιάδες έκινήθησαν καΐ πώς έκινήθησαν; Είχον καταλόγους είς τά χέρια των οί ήγέται των. Τό πρώτον κύμα συνέτριβε τάς προθήκας καί τάς προσόψεις. Τό δεύτε­ρον τάς ήνοιγε και τάς διερρήγνυε. Τό τρίτον τάς έλεηλάτει.

Φορτηγά αυτοκίνητα μετέφερον τάς όρδάς αύτάς τών εγκληματιών άπό την Θράκην καΐ την Μικρασίαν. Τέσσαρες χιλιάδες ταξί έχρησιμοηοιήθησαν. Έχρησιμοηοιήθησαν ακόμη καΐ τά δημαρχιακά βαπο­ράκια τά έκτελοΰντα την συγκοινωνίαν τών νήσων!

Όπίσω άπό τά φορτηγά αυτά αυτοκίνητα μετα­φέροντα τάς ομάδας κρούσεως, ήρχοντο άλλα φορ­τωμένα μέ τά όργανα καταστροφής: άξίνας, λο­στούς, πτύα, δυναμίτιδα, βενζίνην.

Καί η συμφορά έζαπελύθη καΐ ώλοκληρωθη εν­τός πέντε ωρών! Πώς κατωρθώθη τό πράγμα αυτό εντός τόσον μικρού χρονικού διαστήματος είς τόσο αχανή έκτασιν; Πώς κατωρθωσαν τά στίφη αυτά νά καταστρέφουν εντός πέντε ωρών όλα τά έλληνικά καταστήματα καί σπίτια ταυτοχρόνως είς τό Πέ­ραν, είς την Σταμπούλ, έΐς την Βλάγκαν, εΙς τό Γεδηκουλέ, είς τά Ύψωμαθειά, είς τά θεραπεία, είς τό Όρτάκιοί, τό ·Αρναούτκιοι, ε!ς τά νησιά, παντού όπου έζούσαν "Ελληνες;

ΕΙς τό Τσεγκέλκιοΐ έδρασεν η στρατιωτική σχολή Κουλελήδων. Επάνω είς την θεολογικήν Σχολήν της Χάλκης έδρασαν οι ναυτικοί δόκιμοι, είσβαλόντες χωρίς χιτώνια, άλλά μόνον μέ ομοιομόρφους λευκάς περισκελίδας καί λευκούς ύποδύτας.

Σοβαρά, λοιπόν, πιστεύει η Ευρώπη καί η Αμε­ρική, ότι η Τουρκία είναι κράτος πολιτιαμένον;

"Οσοι έζησαν την τραγωδία της νυκτός εκείνης δέν θά την λησμονήσουν. Οι άλλαλαγμοί τού μαινό­μενου πλήθους, αί ύβρεις κατά τών γκιαούρηδων (απίστων), αί άπειλαί περί σφαγής των, οί κρότοι τών θραυομένων προθηκών καί τών διαρρηγνυομένων ρολών, αί οιμωγαί τών καταστρεφομένων, αί μά­ταιοι επικλήσεις βοηθείας τών γυναικόπαιδων, έχουν δώσει τόν χαρακτηρισμόν μιάς δευτέρας «Αλώ­σεως».

'Υπό τάς ενθαρρύνσεις τών αστυνομικών καί τών στρατιωτικών, όλα τά εμπορεύματα έχύθησαν είς τους δρόμους. Τό κατάστρωμα τής Μεγάλης οδού τοϋ Πέραν άπό τό Ταξείμ μέχρι τού Τούνελ καί τά Σκαλάκια, άπό τό Τούνελ ώς τό Καράκιοΐ είχαν γίνει ύφηλότερα κατά έν περίπου μέτρον έπί τού οποίου έβάδιζεν ό όχλος!

★

διαπιστούται ότι ή συμφορά είναι ολοκληρωτική. ΕΙς ώρισμένας συνοικίας, είς τάς πτωχότερος, είς τάς πλέον απομεμακρυσμένος, όλα τά σπίτια έλεηλατήθησαν. Υαλοπίνακες έθρυμματίσθησαν, έπιπλα καί σκεύη συνετέθησαν, κλινοστρωμναί έρρίφθηοάν είς τούς δρόμους καί όπου δέν υπήρχε φόβος μετα­δόσεως πυρκαιάς είς παρακείμενος τουρκικός Ιδιοκτησίας, έχύνετο βενζίνη καί τό πάν έκαίετο. Είς τήν Βλάγκαν έπί 260 οίκογενειών είναι ζήτημα άν έσώθησαν 60 σπίτια. Τήν 'Εκκλησίαν καί τό σπίτι τού Ιερέως καί τόν Σύλλογον καί τό Σχολείον, τά ένέπρησαν οί αστυνομικοί!

★

Φρικτόν είναι τό θέαμα τών Εκκλησιών πού ορ­θώνουν μόνον τους τέσσαρας τοίχους των. Έκάησαν, άφού τό πυρ ετέθη είς πολλά σημεία ποτισθέντα μέ άφθονον βενζίνην. Άπό τάς 83 Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως μόνον πέντε η έξη διεσώθησαν: Τά Είσόδια της Παναγίας είς τό Σταυροδρόμιον. διότι δέν κατώρθωσαν οί έγκληματίαι νά α­νοίξουν την θύραν, ό ναός τών Δώδεκα Αποστό­λων, Φερικιοϊ, διότι κατά λάθος ένέπρησαν τόν άρμενικόν καΐ τόν καθολικόν —κατ’ άλλους τόν έσωσαν οί Τουρκαλβανοί— ό ναός τοϋ Αγίου Στεφάνου, δι­ότι ήτο πολύ μακράν καί δύο-τρεις άλλοι ναοί.

Ναοί αίώνων, μέ ψηφιδωτά εξαιρετικής τέχνης, μέ διάκοσμον ανεκτίμητου άζίας, μέ είκόνας βυζαν­τινός, δέν υπάρχουν πλέον. Μανουάλια καί έξαπτέρυγα, πολυέλαιοι, κηροπήγια, στασίδια, τίποτε δέν υπάρχει. Τά πάντα στάχτη καί στριμμένα σίδηρα. Καί επάνω είς τά ερείπια αυτά γυναίκες καί άνδρες θρηνούν την κατάντια τους. Είναι περιττόν νά αναφέρω την βεδήλωσιν τών Ιερών σκευών καί αμφίων, διότι είναι φρικτόν καί νά τό άκούη κανείς καί νά τό διαβάζη.

Κοντά είς τάς Εκκλησίας κατεστράφησάν καί τά Σχολεία. ΕΙς τό Ζάππειον Παρθεναγωγείον η έφιπ­πος αστυνομία έβοήθησε τούς άλητας νά πηδήσουν τό κιγκλίδωμα καί νά είσχωρήσουν είς αυτό διά νά άνοίζουν τάς κυρίας πύλας καί νά τό παραδώσουν είς την μανίαν τοϋ όχλου. Την Μεγ. Σχολήν την κατέστρεφαν οί φρουροί της στρατιώται. Τά Σχολεία τών προαστείων καί τών χωρίων ήκολούθησαν την τύχην τών Εκκλησιών.

*

Τίποτε Ούτε τά Νεκροταφεία έσεβάσθησαν. Σφίγγεται ή καρδιά του άνθρωπου όταν άντικρύζη τό Νεκροταφεϊον τοϋ Σισλή. Έκάησαν τά γραφεία καί τά αρχεία του. Τά πάντα αναστατωμένα. Τά α­γάλματα έχουν τσακισθή, ό Ζαρϊφης; έχει άποκεφαλισθή. Οι σταυροί άνεστράφησαν. Οι πλάκες έκομματιάσθησαν μέ σφυριά. Τό φέρετρον τοϋ Ήλιάσκου άνεσύρθη άπό τό μνημείον καί ή σωρός του έρρίφθη χαμαί καί έμαχαιρώθηκε κατ’ επανάληψιν άπό βέδηλον χείρα, θά έλεγε κανείς ότι αγέλη θηρίων έπέρασεν άπό τό Νεκροταφεϊον αυτό. Ό Ναός της Μεταμορφώσεως παρουσιάζει θλιβερόν

θέαμα. Μόνον τέσσαρες τοίχοι γυμνοί, μαύροι, βα­στάζουν τόν έτοιμόρροπον θόλον. Μέσα τίποτε άλ­λο άπό στάκτην δέν υπάρχει. Τά όστεοφυλάκια έ­κάησαν καί τά όστά διεσκορπίσθησαν. Είς τό νέον μάλιστα όστεοφυλάκιον οί βάνδαλοι άπετέφρωσαν καί τήν σωρόν ενός Σέρβου, έτοίμην νά αποστολή είς Σερβίαν καί άπό τήν οποίαν μόνον ή κεφαλή διεσώθη.

ΕΙς τό Βαλουκλή, οί άγριοι άπετέφρωσαν καί ε­κεί τό όστεοφυλάκιον καί τήν ίστορικήν Έκκλησίαν καί κατέστρεφαν τό άγίασμα, άνέσκαφαν τους τά­φους τών Πατριαρχών καί τούς έμίαναν.

★

Αλλά μόνον τά άψυχα έδεινοπάθησαν; Νά ανα­φέρω τους βιασμούς τών τριών θυγατέρων του γέ­ροντος κηπουρού τής συνοικίας τοϋ Βελιγραδίου; Νά αναφέρω τόν βιασμόν τοϋ Όρτάκιοί, βιασμόν παρήλικος, ή οποία παρεφρόνησεν ευθύς αμέσως; Νά αναφέρω άλλα όργια;

είς τό Βαφεοχώριον, άφού έλεηλάτησαν τάς κα­τοικίας τών ομογενών, συνέλαδον εντός της οικίας του τόν Άρχιδιάκονον τών Πατριαρχείων κ. Γεώργιον (Όρφανίδην). του απέκοψαν μέ ψαλλίδα λευκόσιδηρουργού την γενειάδα, τραυματίσαντες αυτόν είς τό πρόσωπον.

Είς τό Γενή Μαχαλλέ του Βοσπόρου, τά στίφη συνέλαδον τόν Ιερέα, τόν άπεγύμνωσαν, τόν άνεβίβασαν έπί όνου, τόν έδεσαν άπό την γενειάδα καί τόν έσυραν έξ αυτής. Του έδωσαν μάλιστα, προς μεγαλυτέραν διαπόμπευσιν, έν Εύαγγέλιον άνά χείρας καϊ τόν ύπεχρέωσαν νά κραυγάζη ότι «ή Κύπρος είναι τουρκική».

Είς την Μονην τοϋ Βαλουκλή οί «φίλοι καί σύμ­μαχοι» είχον όλον τόν καιρόν να καύσουν

ζων­τανόν τόν Ιερέα Χρύσανθον, νά τόν αποτεφρώ­σουν, νά εξαφανίσουν καί την σποδόν του. Είχον όλον τόν καιρόν νά ληστευθούν τάς 500 λίρας τού Μοναχού Ευαγγέλου. Καί είχον τόν καιρόν νά άνασκολοπίσουν τόν 'Επίσκοπον Παμφίλου Γεράσιμον καί ράκος πλέον νά τόν παραδώσουν οί αστυνομι­κοί, οί οποίοι λογχίζοντες, ώδήγησαν τούτον είς τό Κοσοκομείον Βαλουκλή. Πόσα άλλα δράματα πα­ρέμειναν καί θά παραμείνουν άγνωστα!...

«-Εθνος», 9.9.1955

Οί βανδαλισμοί καί αί καταστροφαί ναών έξηκολούθησαν καί τήν έπομένην τής εκρήξεως τού αν­θελληνικού διωγμού.

Ούτω τήν μεσημδρίαν τής προχθές Τετάρτης έ­πυρπολήθη ό ναός τού Προδρόμου έπί τής Ευρω­παϊκής ακτής τού Βοσπόρου. Χθες, έξ άλλου, μετά τήν άποκατάοτασιν τής επικοινωνίας μέ τά διάφορα απομεμακρυσμένα τμήματα τής Κωνσταντινουπόλε­ως πού είχαν άποκλεισθή συνεπεία τών αγριοτήτων τού όχλου, έγνωσθησαν νέαι καταστροφαί Ιστορι­κών ναών.

Κατά τάς πληροφορίας αύτάς, μεταξύ τών σπου­δαίων ναών πού κατεστράφησαν άπό τούς μαινόμε­νους Τσέτας είναι καί ό Ιστορικός παρά τό Έπταπύργιον (Γεδήκουλε) Ναός τής Ζωοδ. Πηγής, ό συν δεδεμένος μέ τήν ώραιοτέραν παράδοσιν τού Γέ­νους. ΕΙς τόν ναόν αυτόν έπυρπολήθη καί τό περί-φημον άγίασμα μέ τήν παράδοσιν τών τηγανιξομέ-νων Ιχθύων πού έζωντάνεψαν τήν ήμέραν τής Αλώ­σεως καί έπεσαν είς τό εκεί εύρισκόμενον νάμα.

Ό Αρχιερατικός προϊστάμενος τού Ναού. Επί­σκοπος Παμφίλου Γεράσιμος, τραυματισθείς άπό τόν είσδαλόντα είς τήν Μονην όχλον, μετεφέρθη είς τό πλησίον νοσοκομεϊον είς κωματώδη κατάστασιν.

Έπυρπολήθησαν επίσης οί ναοί τών Αγίων Μη­νά, Γεωργίου, Κυπάρισσο, Νικολάου καί Κωνσταντί­νου - Ελένης Ύφωμαθείων, ώς καί οί Ναοί τών Άγ. Θεοδώρων Βλάγκας, τού Προφήτου Ήλιου Σκουτάρέως (Χρυσουπόλεως), έπί τής Ασιατικής ακτής τού Βοσπόρου, τής Παναγίας Γοργοεπηκόου έξ Μαρμά­ρων, τού Αγίου Παντελεήμονος Κουσγουντζουκίου έπί τής Ασιατικής ακτής τού Βοσπόρου. Ό κώδων τού τελευταίου τούτου ναού έρρίφθη είς τήν θά­λασσαν.

Επίσης έπυρπολήθη ή αρχαιότατη Σκήτη τού Αρσενίου ε|ς τήν Χάλκην καί κατεστράφη ό Ναός ού Χριστού Γαλατά, τά Ιερά άμφια 'τόύ οποίου έσύρθησαν έκτος τού Ναού άπό τά έξαλλα στίφη καί έρρίφθησαν εΙς τόν δρόμον.

Κατεστράφη ομοίως ό Βυζαντινός Ναός της Πα­ναγίας Μουχλίου είς τό Φανάριον, πλησίον της Με­γάλης του Γένους Σχολής.

Έζ άλλου άπεγυμνώθη συληθείσα άπό τούς βεβήλους ή Εκκλησία τής Αγίας Παρασκευής τοϋ Μπουγιούκ - Ντερέ τοϋ Βοσπόρου. Ή Μεγάλη τοϋ Γένους Σχολή καί τό Ίωακείμιον Παρθεναγωγεϊον είς τό Φανάριον υπέστησαν επίσης μεγάλας ζημίας είς τό έσωτερικόν των άπό τάς βαρβάρους όρδάς.

Είς ώρισμένα τμήματα τοϋ Φαναρίου, τής Βλάγκας, τών Ύψωμαθείων, τών Πριγκηποννήσων καί τοϋ Βοσπόρου έξαλλοι όρδαί τών Τούρκων κακοποιών είσήλθον είς τάς οίκίας τών Ελλήνων καί προεκάλεσαν μεγάλας καταστροφάς.

★

*Η έφημερίς Ντουνιά» τής Κωνσταντινουπόλεως τής 7.9.55 είς β' έκδοσίν της γράφει:

«Εκατοντάδες άτομα ύπό κράτησιν! Συνελή­φθησαν 650 άτομα, διότι παρά τήν άπαγόρευσιν τής Στρατιωτικής Διοικήσεως προέβησαν είς διαδηλώ­σεις καί καταστροφάς».

Ή έφημερίς «Χουριέτ» τής Κωνσταντινουπόλεως τής 8.9.55, γράφει ότι συνελήφθησαν 2.057 άτομα, κατηγορούμενα έπί διαρπαγή καί καταστροφή, τά οποία μετεφέρθησαν είς τόν έν Σκουτάρει στρατώνα τοϋ Σελιμιέ καί θά δικασθοϋν είς τά Στρατοδικεία.

Άπό τόν λόγον τοϋ Πρωθυπουργού τής Τουρ­κίας Μεντερές, ενώπιον τής Τουρκικής Εθνοσυνε­λεύσεως συγκληθείσης εκτάκτως τή 12.9.55:

«"Αρχομαι τοϋ λόγου μου, εκφράζων τήν όδύνην, τήν οποίαν προκαλούν είς όλους, είς τήν συνείδησιν τοϋ "Εθνους, τά γεγονότα τής 6ης Σεπτεμ­βρίου...».

Πώς ήρχισαν τά επεισόδια; "Ηρχισαν διά τής κινητοποιήσεως μιάς ομάδος νέων φοιτητών. Διά τής έν μιά στιγμή συμμετοχής απανταχού τής Κων­σταντινουπόλεως τών ήδη παρεσκευασμένων πνευ­μάτων καί προσώπων, ή κίνησις περιέλαβε άπασαν τήν πόλιν. Τώρα χωρίς νά είσέλθω είς λεπτομερείας καί αίτιάσεις, πρέπει νά είπω τούτο μόνο. Άφού ώς λέγεται, ή αστυνομία δέν έζετέλεσεν τό καθήκον της, τότε ποίοι είναι οί εντός ολίγων ωρών συλλαβόντες καί φυλακίσαντες είς τά αστυνομικά τμήμα­τα 3.000 άτομα.

Τό έπεισόδιον ήρχισεν ώς πλήρης άγνή συνάθροισις φοιτητών καί νέων. θά μου εΐπητε: Δέν εί­σθε ειδοποιημένοι; Διατί δέν τό έπρολάβατε; Εϊχομεν άρκετάς δυνάμεις διά νά τό προλάβωμεν, άλλά τό πράγμα έν μια στιγμή, τοσούτον έξειλίχθη, ή δημιουργηθείσα ψύχωσις προσέλαβε τοιαύτην ί­σχυσαν μοοφήν, ώστε ήκινητοποίησε έν μιςί στιγμή τάς δυνάμεις τής τάξεως. Καί ούτω πρέπει νά δεχθώμεν, ότι τό "Εθνος έζετέθη είς μίαν έθνικήν συμφοράν, ένα άληθή αίφνιδιασμόν. Έάν επρόκει­το περί σαφώς εχθρικής κινήσεως, έάν δέν ύφίστατο ζήτημα Κύπρου, έάν μεταζύ τών δύο μερών δέν είχε δημιουργηθή τόσον συγκεχυμένη κατάστασις. έάν είς άμφοτέρας τάς χώρας τό ζήτημα τής Κύ­πρου δέν εϊχεν έμβολιασθή είς τάς συνειδήσεις ώς κάτι Ιερόν, θά ύφίστατο ή δυνατότης όπως ή άστυνομία άπό τής πρώτης στιγμής εκτέλεση τό κα­θήκον της καί συνένωση τήν δύναμιν συνειδήσεως

πεποιθησεως μέ τό όπλον καί τήν ίσχύν τήν οποίαν δίδει ό νόμος.

Δέν εϊνοι σκόπιμον νά επιμείνω περισσότερον έπί των αίτίων των επεισοδίων καί τών ληφθέντων μέτρων καί ουδέ νά άποκαλύψωμεν τά ληφθησόμενα καί νά έξαγάγωμεν συμπεράσματα πριν ή αποκρυσταλλωθή καί διαφωτισθή ή αλήθεια. Έφ’ όσον καί κρίνω εύστοχον όπως ή συζήτησις έπί τών ε­πεισοδίων παραμείνη είς τό στάδιον αυτό καί προχωρήσωμεν είς τήν λήφιν αποφάσεων».

'Υπό τό αυτό πνεύμα ώμίλησεν ό πρώην υπουρ­γός τών Εξωτερικών Κιοπρουλού, ό όποιος έτόνισεν ότι ή απόπειρα εναντίον τής έν θεσσαλονίκη οίκίας τού Άτατούρκ είναι έργον τών Ιδίων, οί ο­ποίοι οργάνωσαν τάς ταραχάς, ουχί δέ "Ελληνες.

★

«Λέ Φάρ Έζυασιέν» τής 13.9.55, έδημοσίευσεν άρθρον συνοδευόμενον υπό σχετικών φωτογραφιών, είς τό όποιον στιγματίζονται αί τουρκικά! βιοπραγίαι έν Κωνσταντινουπόλει καί Σμύρνη, καθώς καί ή απαθής στάσις τών διεθνών οργανισμών, τών εν­τεταλμένων διά τήν έξασφάλισιν τών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οτάσις, προκαλούσα τήν άηδίαν καί τήν περιφρόνησιν τών ελευθέρων ανθρώπων.

★

Τό Αίγυπτιακόν περιοδικό ν «"Αχερ Σάα» τής 21. 9.55 είς δημοσίευμα του, άφού κακίζει τά γενόμε­να, σημειώνει ότι ζήτησαν παρά τού Πρακτορείου 'Αοσοσιέίτεντ Πρές φωτογραφίας τών έν Τουρκία αν­θελληνικών γεγονότων, έλαδε τήν άπάντησιν, ότι τούτο είναι αδύνατον, διότι αί τουρκικοί στρατιω­τικοί άρχαί έπέδαλον αύστηρόν άποκλεισμόν». Προσ­θέτει περαιτέρω, ότι κατώρθωσεν έν τούτοις ν' από­κτηση των ιδίων μέσων σχετικές φωτογραφίας, τάς οποίας, καί δημοσιεύει είς περίοπτον θέσιν.

★

Ή έφημερίς «Λέ Σουάρ» τού Βελγίου, τής 3.10. 1955, έδημοσίευσεν εκτενή άνταπόκρισιν έκ Κων­σταντινουπόλεως τού κ. Ρενέ Ρουίλλε, είς τήν ο­ποίαν ούτος περιγράφει τάς επιθέσεις τών τουρκι­κών ορδών, τάς λεηλασίας καταστημάτων καί οίκιών καί παρατηρεί, ότι αί σκηνοί έξειλίχθησαν ταυτο­χρόνως είς τό Πέραν, τάς άκτάς τού Βοσπόρου, τής Ασίας καί τού Μαρμαρά μέχρι καί τών Πριγκηποννήσων διά νά κατάληξη, ότι υπήρχε ένα πρόγραμ­μα επιμελώς κατηρτισμένον. Αναφέρει δέ τήν δή-λωσιν τού αντιπροέδρου τής Τουρκικής Κυβερνή­σεως Κιοπρουλου, γενομένην ενώπιον τής Τουρκι­κής Βουλής «ότι ή αστυνομία είχε πληροφορηθή τά τής οργανώσεως ανθελληνικών εκδηλώσεων, έν τούτοις όμως αύτη παρέμεινεν απαθής.

★

Ή έφημερίς «Φρανς Σουάρ» τών Παρισίων, τής 9.9.55, έδημοσίευσε τηλεγραφικήν άνταπόκρισιν έκ Κωνσταντινουπόλεως, είς τήν οποίαν υπογραμμίζε­ται ή ανησυχία τής Τουρκίας διά τόν είς τό έξωτερικόν άντίκτυπον τών διαπραχθέντων ύπό τών Τούρ­κων βιαιοτήτων.

★

Η «Μπραουνσβέιγκερ Ζέιτουγκ» τής 9.9.55, με­ταξύ άλλων, αναφέρει ότι αί ανθελληνικοί εκδηλώ­σεις εις τήν Τουρκίαν ώδήγησαν είς νύκτα τρομο­κρατίας, ήτις μετέτρεψε τήν πόλιν είς πεδίον μά­χης... Φλεγόμενοι Έκκλησίαι και εκατοντάδες κα-ταστραφέντων καταστημάτων είναι ό θλιβερός απο­λογισμός τής νέας ταύτης εκρήξεως του μίσους τών Τούρκων.

★

Ή «Κόλνιχ Ρόντσαχ» Κολωνίας, τής 28.9.55 δη­μοσιεύει άρθρον του έν Κωνσταντινουπόλει ανταπο­κριτού της Β. Γκρός, είς τό όποιον αποδίδει τά έκ­τροπα είς τόν τουρκικόν Τύπον, δστις υπερέβη πάν δριον, ώς καί είς τήν τακτικήν τής Τουρκικής Κυ­βερνήσεως, ό ύπό τοϋ Τύπου καί τών εκπροσώπων τής Τουρκικής Κυβερνήσεως εξαρθείς εθνικισμός τών Τούρκων, ύπήρξεν ή αιτία τών εκτρόπων. Παρ’ όλον ότι οί Τούρκοι προσπαθούν νά φορτώσουν τήν εύθύνην είς τούς κομμουνιστάς, αποτελεί γεγονός, ότι αί ταραχαί άρχισαν μέ έθνικάς εκδηλώσεις, ήγηθείσας κυρίως ύπό Τούρκων φοιτητών.

Γεγονός είναι επίσης, ότι αί ταραχαί είχαν προετοιμασθή προσεκτικώς, καθώς επίσης καί ότι ή τουρκική αστυνομία καί ό στρατός παρηκολούθησαν έπί ώρας τάς λυσσαλέας πράξεις τού πλήθους, χω­ρίς νά επέμβουν.

★

«Ντί Βέλτ»,   Εσσεν, 20.9.55:

Μετά τήν νύκτα τής καταστροφής τής Κωνσταν­τινουπόλεως, κατά τήν οποίαν έλαβον χώραν εκδη­λώσεις πρωτοφανούς βιαιότητος κατά τών μειονο­τήτων καί δή κατά των Ελλήνων, είς τήν Κωνσταν­τινούπολη παρετηρήθη μεγάλη σύγχυσις, τήν οποί­αν διεδέχθη καταφανής κατάθλιψις. Ακόμη καί οί Τούρκοι ήρχισαν νά κατανοούν βαθμιαίως ότι ό απολογισμός τής νυκτός τής 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου θά έχη φοβερά οικονομικά επακόλουθα σε ολόκλη­ρον τήν Τουρκίαν. Κατά τήν νύκτα αυτήν κατεστράφησαν αγαθά αξίας έκατομμ. γερμανικών μάρκων. Ή είκών τήν οποίαν παρουσιάζει ό απολο­γισμός, είναι πράγματι θλιβερά. 4.500 ελληνικά κα­ταστήματα καί 2.000 οίκίαι κατεστράφησαν.

Οί διαμένοντες έν Κωνσταντινουπόλει ξένοι, εί­χον μείνει άναυδοι καί ακόμη δέν δύνανται νά κα­τανοήσουν τήν έννοιαν καί τήν αίτίαν τών εκτρό­πων.

Παρά τάς δηλώσεις τού κ. Μεντερές, ότι αί τα­ραχαί οφείλονται κυρίως είς τους κομμουνιστάς, πα­ραμένει γεγονός άναμφισθήτητον, ότι αί διαδηλω­θείς έγένοντο τρ άνοχρ τών άρχων.

★

Άπό τήν «Ντέρ Μίτταγκ», Ντύσελντορφ, 24.9.55: «"Ενας όχλος αγρίων, κουρελιασμένων καί ξυ­πόλητων ανθρώπων διεξήγαγε τό καταστρεήτικόν έργον κάτω άπό τά βλέμματα τής αστυνομίας καί του στρατού, οί όποιοι παρηκολούθουν τούς βανδα­λισμούς μέ άδιαφορίαν. Τά πάντα, καταστήματα, μι­κρά καί μεγάλα, κατεστρέφοντο έφ' όσον δέν ανή­κον είς Τούρκους, ή δέ αστυνομία επενέβη όταν πλέον δέν υπήρχε τίποτε πρός καταστροφήν».

*

Άπό τήν «Μπάσλερ Ναχρίχτερ», τής 12.9.55: «Νύκτα τρόμου πρό τού Βοσπόρου. Τό θέαμα πού παρουσίαζε σήμερον ή Κωνσταντινούπολις, ήτο αληθώς φρικτόν! Οί ταραχοποιοί είργάσθησαν μεθοδικώς.  Οί κεντρικοί δρόμοι άπό Γαλατά ώς Πέραν είχον μεταβληθή είς σωρόν ερειπίων. Όρολόγια, φωτογραφικοί μηχαναί, ψυγεία, ραδιόφωνα, υποδή­ματα, έπιπλα, σχισμένα φορέματα καί θραυσμένοι υαλοπίνακες έκάλυπτον τους δρόμους.

Έρωτώμεν καί μας πληροφορούν ότι την 6ην Σεπτεμβρίου, η όργάνωσις «Ή Κύπρος είναι Τουρ­κική», είχεν οργανώσει είς τό Ταζείμ συγκέντρωσιν μετά τό πέρας τής οποίας οί φοιτηταί έζεχύθησαν είς τάς οδούς. Έν τω μεταζύ, ή βραδυνή έφημερίς «Σταμπούλ Έζπρές» είχε σπεύσει νά άναγγείλη τήν δήθεν ρίψιν βόμβας είς τήν οίκίαν τοϋ Άτατούρκ έν θεσσαλονίκη. Τήν είδησιν έδημοσίευσαν τήν 7.9.55 καί όλαι αί άλλαι τουρκικοί εφημερίδες. Αυτό ύπήρζε τό σύνθημα τοϋ συναγερμού. "Ετσι ήρχισεν ή συστηματική καταστροφή καί λεηλασία είς όλας τάς συνοικίας. Ήρωτήσαμεν τόν Διοικητήν τής πόλεως έάν θά ήρχετο στρατιωτική βοήθεια καί μάς άπήντησεν αρνητικώς, Ισχυριζόμενος ότι «αί διαδη­λώσεις δέν ήσαν σοβαραί». Ή στρατιωτική δύναμις κατέφθασε πρό τοϋ μεσονυκτίου, άλλ' ήτο πλέον άργά. 'Ό,τι τό πλήθος δέν ήδύνατο νά λάβη μεθ' έαυτοϋ έρρίπτετο είς τήν λάσπην.

Άργότερον συνηντήσαμεν είς τό Δημαρχεΐον τόν Πρωθυπουργόν κ. Μεντερές καί τόν Πρόεδρον κ. Μπαγιάρ, όστις ήτο πεσμένος είς μίαν πολυθρό­να ν, Μόλις μάς αντελήφθη ότι τόν έβλέπαμεν, άνε-κάθησε καί προσεπάθησε νά λάβη στάσιν πλέον εύ-θυτενή.

Είς τόν Ραδιοφωνικόν Σταθμόν συνωμιλήσαμεν μέ ανωτέρους υπαλλήλους τοϋ Υπουργείου Τύπου. Ή ταραχή των είναι καταφανής. Καταφανές είναι επίσης ότι αίσχύνονται, διότι ό όχλος ύπήρζεν Ι­σχυρότερος τοϋ επισήμου Κράτους, διότι ή χώρα των έχασε τήν ύπόληψίν της είς τό έζωτερικόν.

★

Ή έφημερίς «Α. -2.» (Βασιλεία) τής 15.9.55, ύπό

τόν τίτλον β'Η νύκτα τρόμου τής Κωνσταντινουπό­λεως» δημοσιεύει άνταπόκρισιν έκ Κωνσταντινουπό­λεως άναφερομένην είς τά λαβόντα χώραν τήν νύ­κτα 6-7 Σεπτεμβρίου τραγικά γεγονότα, είς τήν ο­ποίαν αναφέρονται τά έζής:

«Ή πόλις είναι σημαιοστόλιστος όπως κατά τάς έθνικάς έορτάς. Μέ τήν διαφοράν, ότι ή έορίτή πού πανηγυρίζεται σήμερον είναι εορτή τής άλλοφρο-σύνης, τής δικτατορίας τών μαζών, τοϋ κτηνώδους ενστίκτου, τοϋ βανδαλισμού, τής βιαιότητος. Ή εορ­τή τοϋ εθνικού μίσους, τοϋ θρησκευτικού μίσους, τοϋ μίσους κατά τών ζένων. Ή εορτή τής καταστρο­φής κάθε φράγματος ύπό τοϋ συμπλέγματος κατωτερότητος μιας νεολαίας.

Καί συνεχίζει: Σάν ένα ζώον μέ 2.000/ πόδια ώρμησεν ή μάζα τοϋ τουρκικού λαού έπί τών αγα­θών τής Ιδίας αυτών μεγαλύτερος εμπορικής πό­λεως.

...Οί οφθαλμοί των έχουν τήν έκφρασιν άλλοφροσύνης. Μέγα μέρος έξ αυτών αποτελείται άπό αχθοφόρους (χαμάλ).

...Ή αστυνομία παρηκολούθει άπρακτος τά συμ­βαίνοντα καί δέν άπεπειράθη κάν νά διαπίστωση τήν ταυτότητα τών δραστών. Έν τούτοις, άπό απόψεως δυνάμεως, κάθε άλλο παρά ανίσχυρος ήτο.

...Ό απολογισμός τής τρομακτικής νύκτας πα­ρουσίασε μόνον 600 τραυματίας. Σημειωτέον ότι καί ημείς φέρομεν μώλωπας καί τραύματα, ώς ενθύμια τής νυκτός αυτής.

...Τήν νύκτα αυτήν ή Κωνσταντινούπολις μετε­τράπη είς τόπον τής 'Αποκαλύψεως. Δέν υπάρχουν λέξεις ούτε συγκρίσεις δυνάμενοι νά δώσουν μίαν είκόνα τής φρίκης. Αί έννοιαι «σεισμός», «βομβαρ­δισμός» δέν αρκούν.

...ΕΙς Ελβετός, καθώς καί εϊς Τούρκος επιστή­μων μού περιέγραψαν τρομερός σκηνάς φρίκης έκ τών περιοχών, τάς οποίας δέν είχον ίδή ό ϊδιος.

Καί ό ανταποκριτής, άφού αναφέρει τήν θέσιν τών Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως, καταλήγει:

'Αποφασιστικήν σημασίαν ϊσως έχει καί ή αγά­πη τών Ελλήνων πρός τήν πατρίδα των, ώς καί ή ζωντανή είς τήν ψυχήν τού λαού συνείδησις καί άνάμνησις τών ήμερων τού Βυζαντίου, ότε έπί 1.000 έτη εντός τών Ιδίων αυτών τειχών τής Κωνσταντι­νουπόλεως ήσαν οί κύριοι».

★

Κλείνομεν τήν άναγραφήν μέρους τών δημο­σιευμάτων τού ξένου Τύπου μέ τήν δημοσίευσιν τής «Προκηρύξεως» τού Δημάρχου τής Νέας Υόρκης

«ΠΡΟΚΗΡΥΞΙΣ»

Επειδή ό λαός της Ν. Υόρκης πιστεύει είς τήν Ισότητα για όλους, ανεξαρτήτως φυλής, πίστεως ή εθνικής προελεύσεως, ή δέ ελευθερία της θρησκεί­ας αποτελεί ίερόν δικαίωμα, τυγχάνουν σεβασμού έκ μέρους όλων τών Νεοϋορκέζων.

Επειδή όλοι οί πολίται τής Ν. Υόρκης απεχθά­νονται τήν τυραννίαν, τάς φυλετικάς προλήψεις ή διακρίσεις καί τήν θρησκευτικήν άδιαλλαξίαν.

Επειδή 80 έκ τών 85 Εκκλησιών, μνημείων καί τάφων αποθανόντων Πατριαρχών τής Ελληνικής Όρθοδόξου Πίστεως έσυλήβησαν, έλεηλατήθησαν καί κατεστράφησαν τήν νύκτα τής 6ης Σεπτεμβρίου 1955 είς Κωνσταντινούπολιν καί Σμύρνην τής Τουρ­κίας.

Επειδή οίκίαι καί τόποι εργασίας έλεηλατήθη­σαν κατά τήν διάρκειαν ενός πρωτοφανούς κύματος τρομοκρατίας καί βανδαλισμού, προκαλέσαντος α­φάνταστα δεινά είς βάρος 100.000 Χριστιανών, καί επειδή ό Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Μιχαήλ καί οί Επίσκοποι της Ανατολικής Εκκλησίας έν 'Αμερική άντιπροσωπεύοντες άνω τών 6.500.000 πιστών, ώρισαν τήν 23ην Όκτωβρίου 1955 ώς ήμέραν πένθους καί προσευχής.

Διά ταύτα, έγώ ό Ρόμπερτ Φ. Βάγκνερ, Δήμαρχος τής πόλεως Νέας Υόρκης, ορίζω διά της παρούσης τήν Κυριακήν 23 Όκτωβρίου 1955

Ήμέραν Προσευχής για όλους τούς πολίτας τής Ν. Υόρκης, καί εκφρά­ζω τήν συμπάθειαν τών πολιτών μας όλων τών τά­ξεων πρός τούς αδελφούς μας τής Ανατολικής Όρθοδόξου Πίστεως, τών οποίων οί θρησκευτικοί θε­σμοί υπέστησαν άσεβη καί αίσχράν έηίθεσιν.

ΡΟΜΠΕΡΤ ΒΑΓΚΝΕΡ Δήμαρχος Νέας Υόρκης