Ο Επικούρειος Απόλλωνας φωτίζει το Πανάρχαιο Ελληνικό Πνεύμα Προσκύνημα στον Μεγαλόπρεπο Ναό της Πελοποννήσου

Της Βασιλικής Ντουφεξή

 Στο χώρο στάθμευσης περίπου δέκα αυτοκίνητα με ξένες πινακίδες. Δεν μου φαίνεται παράξενο. Πάντα αυτό συμβαίνει εδώ στην Ελλάδα, τα καλύτερα τα ξέρουν οι ξένοι..!!

Βγήκαμε από το αυτοκίνητο κρατώντας τις κάμερες έτοιμες ... βρισκόμαστε στα 1130 μέτρα. Κοιτώ το βουνό -Κωτίλιο όρος το λένε- ήμαστε σχεδόν στην κορυφή. Υψόμετρο μεγάλο, για  δες τύχη... λες και ο Απόλλωνας θέλει να μας κρατήσει ώρα εδώ. Τα σύννεφα από πάνω μας, κρατούν μακριά μας τον καλοκαιρινό ήλιο και μας δροσίζουν λίγο, πρέπει να τον ευχαριστήσουμε. 

Πήραμε εισιτήρια και περάσαμε στον αρχαιολογικό χώρο. Ο ναός κάτω από την τέντα, προστατευμένος τα τελευταία 25 χρόνια.  Έκπληξη για όλους μας!!!

Ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός. Δεν ήταν όλοι στην παρέα μας προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο.

Οι μαρμάρινες κολώνες όρθιες, σε καλή κατάσταση, η μια πίσω από την άλλη.

Άνοιξα το βιβλίο, όταν βρίσκεσαι σε τέτοια μέρη και μόνο από σεβασμό πρέπει να ξέρεις το λόγο ύπαρξης τους.

Πανέμορφη η περιοχή, Βάσσες λέγεται και είναι κοντά στα σύνορα των νομών
Μεσσηνίας, Ηλείας και Αρκαδίας. Ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα είναι από τους επιβλητικούς της Ελλάδας, έργο του Ικτίνου και κρατά, κάποια αναπάντεχα μυστικά βαθιά κρυμμένα μέσα του. Κυριολεκτικά βαθιά στα θεμέλια του.

Αντικειμενικός στόχος αυτής της ανάρτησης είναι να προβληματίσει και να καταστήσει ορισμένα γεγονότα και καταστάσεις πιο γνωστά στο ευρύ κοινό. Γεγονότα και καταστάσεις τα οποία μας αφήνουν ερωτήματα για την τεχνολογία που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες, που ακόμα και σήμερα αγνοούμε. Οι αρχαίοι Έλληνες κοιτούσαν συνεχώς τον ουρανό, σαν να ήξεραν ότι κάτι βρίσκεται εκεί. Χτίσανε τις πόλεις και τους ναούς τους σε θέσεις που κοιτούσαν τα άστρα, όπως και οι ίδιοι συνήθιζαν να κοιτούν ψιλά.

Όλα είναι χτισμένα αρμονικά και σε απόλυτη αναλογία. Οι αποστάσεις και τα νούμερα που μας δίνονται, φανερώνουν ότι τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε τυχαία. Οι αρχαίοι ελληνικοί ναοί ήταν αρχιτεκτονήματα με πολλούς συμβολισμούς και κρυμμένη γνώση. Είναι βέβαιο ότι δεν κατασκευάστηκαν μόνο για να στεγάσουν την Ελληνική θρησκεία, αλλά και για να αποτυπώσουν την αρμονία του σύμπαντος. Μέσα τους είναι εγγεγραμμένη η βαθιά γνώση που συνδέει τη γη με τον ουράνιο θόλο, τον άνθρωπο με το άπειρο.

Οι πρώτες περίεργες ενδείξεις στον ναό του Επικούρειου Απόλλωνα προέκυψαν από σχετική έρευνα του αρχαιολόγου Cooper, ο οποίος το 1972 έκανε κάποιες τομές στα θεμέλια του ναού.

Αυτό που ανακάλυψε είναι πως ολόκληρο το οικοδόμημα στηρίζεται πάνω σε μια ασυνήθιστη υπόγεια βάση. Στην ανατολική πλευρά του ναού υπάρχει, σε βάθος δύο μέτρων, ένα στρώμα προσεχτικά λαξευμένου βράχου, με κλίση προς το νότο. Πρόκειται για ένα κεκλιμένο επίπεδο, δηλαδή. Στη νότια πλευρά όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί ο ναός «κάθεται» πάνω σε φερτά υλικά, σε αναρρίμματα και συγκεκριμένα σε ένα στρώμα από κιτρινωπό πηλώδες χώμα και βότσαλα θαλάσσης. Το αποτέλεσμα; Ολόκληρος ο ναός «γλιστράει» και περιστρέφεται αργά γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα στην νοτιοανατολική γωνία του. Για να διευκολυνθεί αυτή η περιστροφή και να αποσβένονται οι κραδασμοί, ολόκληρη η βάση του ναού είναι κατασκευασμένη από αλλεπάλληλα στρώματα πλακών που συνδέονται μεταξύ τους με μεταλλικούς συνδετήρες γύρω από τους οποίους έχει χυθεί μόλυβδος.

Γιατί όμως να έχει κατασκευαστεί έτσι ο ναός του Απόλλωνα στις Βάσσες; Σίγουρα δεν είναι τυχαίο συμβάν, αλλά ούτε και κατασκευαστική αβλεψία. Κατά την άποψη του μαθηματικού Στέλιου Πετράκη, ο ναός γλιστράει και περιστρέφεται, όπως διαπιστώνουν οι αρχαιολόγοι, όχι τυχαία, αλλά σκόπιμα. Πρόκειται για ένα προσεκτικά προμελετημένο επίτευγμα των αρχαίων κατασκευαστών του. Η ιδιότυπη βάση του ναού κατασκευάστηκε αφού προηγουμένως υπολογίστηκαν πολύ προσεχτικά το βάρος του και η γωνία στροφής του, έτσι ώστε μέσα σε έναν χρόνο να «μετακινείται» κατά 50 πρώτα και δύο δεύτερα της μοίρας. Εδώ είναι που αρχίζουν τις εντυπωσιακές θεωρίες γιατί τα 50΄ και 2΄΄ της μοίρας είναι η τιμή ετήσιας μετάπτωσης των ισημερινών!

Το αποτέλεσμα είναι η «ολίσθηση» προς τα πίσω του βορείου πόλου του ουρανού. Αυτή την μεταβολή την είχαν υπολογίσει ακριβώς οι αρχαίοι κατασκευαστές του ναού και γι΄ αυτό το λόγο είχαν διαμορφώσει έτσι τα θεμέλια του, ώστε να μπορεί να περιστρέφεται και να παρακολουθεί στο πέρασμα των αιώνων την μετάπτωση των ισημεριών. Αυτή την άποψη υποστηρίζει ένθερμα ο Στέλιος Πετράκης, ο οποίος έχει υποβάλει και σχετική μελέτη στη μαθηματική εταιρεία Πατρών. Σύμφωνα με τους μαθηματικούς και αστρονομικούς υπολογισμούς του λοιπόν, ολόκληρος ο ναός περιστρέφεται συμπεριφερόμενος σαν μια «συσκευή» παρατήρησης του ουράνιου θόλου και συντονισμού της με το άστρο του Βορρά, τον Πολικό Αστέρα.

Την εποχή που χτίστηκε ο ναός του Επικουρείου Απόλλωνα, ο Πολικός Αστέρας ήταν ο Α΄ του αστερισμού του Δράκοντα. Στο διάστημα των χιλιετιών που κύλησαν και λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, που αναφέραμε, τη θέση του Πολικού Αστέρα κατέλαβε ο Α΄ της Μικρής Άρκτου.

«Σκέφτηκα» αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης ¨πως αν η θεωρία μου για την λειτουργία του ναού και ως συσκευής για την παρατήρηση του ουρανίου θόλου είναι σωστή, τότε θα έπρεπε να έχουμε και σήμερα τις αποδείξεις για την εναρμόνισή του με την ουράνια γεωμετρία. Ο άξονάς του, όπως διαγράφεται από τον προσανατολισμό του και από τις πλάκες του δαπέδου, είναι στραμμένος προς τον ουράνιο Βορρά. Πριν από 2400 χρόνια έδειχνε τον Α΄ του Δράκοντα. Σήμερα θα έπρεπε να ¨δείχνει¨ τον Α΄ της μικρής Άρκτου¨. Και έτσι είναι. ¨Διαπίστωσα ιδίοις όμμασι το φαινόμενο, στις 2 Αυγούστου του 1972¨, αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης και εξηγεί: ¨Περίμενα υπομονετικά να νυχτώσει, έχοντας σταθεί πίσω από τον κυκλικό βωμό που βρίσκεται στο εσωτερικό του ναού. Όταν τα αστέρια εμφανίστηκαν είδα πως προεκτείνοντας νοερά τις δύο βόρειες μεσαίες κολόνες προς τον ουρανό συναντούσα ανάμεσα τους, στο κέντρο ακριβώς, τον σημερινό Πολικό Αστέρα, τον Α΄ της μικρής Άρκτου¨.

Για πολλούς συντηρητικά σκεπτόμενους, ενδεχόμενα σαν και αυτό της τεχνητής ολίσθησης του ναού είναι απίστευτα, ωστόσο οι μαθηματικοί και αστρονομικοί υπολογισμοί τα αποδεικνύουν υπενθυμίζοντάς μας πως καμιά φορά ο πολύς ορθολογισμός ή και η επιστημονική αλαζονεία μπορεί να αποκλείσουν τις εκδοχές που, ενώ δείχνουν απίστευτες, ίσως είναι οι πραγματικές.

Η ιστορία

Το 652 π.χ. οι Σπαρτιάτες κυριεύουν τη Φιγάλεια και οι κάτοικοι της την εγκαταλείπουν. Απευθύνονται στο μαντείο των Δελφών για να μάθουν πως θα ανακτήσουν τη πόλη τους. Η απάντηση που τους δόθηκε ήταν ότι έπρεπε να πολεμήσουν τους Σπαρτιάτες αφού προσλάμβαναν 100 πολεμιστές από το γειτονικό Ορέσθειο. Οι Φιγαλείς επιστρέφοντας στη πατρίδα τους για να ευχαριστήσουν το θεό Απόλλωνα αφιέρωσαν ναό που έχτισαν σε ένα φυσικό πλάτωμα στη πλαγιά του "ΚΩΤΙΛΙΟΥ" και τον ονόμασαν "ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟ". Μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια ο ναός χρησιμοποιούταν κανονικά. Τον 18΄αιώνα όπου στην Ευρώπη επικρατεί στροφή προς το κλασσικό πολιτισμό πολλοί περιηγητές επισκέπτονται τον ναό. Δυστυχώς ανάμεσα τους υπήρξαν και "τυχοδιώκτες" όπως ο λόρδος Έλγιν που το 1812 αγόρασε από το σουλτάνο τις πλάκες της ζωοφόρου για λογαριασμό του αντιβασιλέα της Αγγλίας. Από τότε η ζωοφόρος βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Ωστόσο οι σκληρές μάχες που έδωσαν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών με τους αρχαιοκάπηλους γλίτωσαν τα χειρότερα. Το 1902 έως το 1908 πραγματοποιείται αναστηλωτικό πρόγραμμα από την Αρχαιολογική Εταιρία. Το 1965 εκτελούνται στερεωτικές εργασίες με σκοπό να σωθούν τα επιστήλια. Το 1968 ο ναός κατατάσσεται στο κατάλογο της UNESCO ως ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ. Το 1995 περιμετρικά κατασκευάστηκε αποστραγγιστικό σύστημα για την απομάκρυνση των νερών της βροχής. Το 1995 τοποθετείτε γύρω από το μνημείο στέγαστρο.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ: Ο ναός έχει χαρακτηριστικά και των τριών αρχαίων ρυθμών:

ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ, ΙΩΝΙΚΟΥ, ΔΩΡΙΚΟΥ.

Η ΖΩΟΦΟΡΟΣ του ναού αναπαριστά δύο θέματα:

Την μάχη ανάμεσα στους Έλληνες με αρχηγό τον Ηρακλή και τις Αμαζόνες.

Έξω από τον Ναό σκορπισμένα διαφόρων μεγεθών μάρμαρα και πέτρες, άλλο ένα παζλ που δεν λύνεται. Περπατήσαμε ανάμεσα τους και ένα σκιερό σημείο μας προκαλούσε να καθίσουμε. Σε αυτό το ξύλινο τραπέζι με τα παγκάκια τριγύρω του, μάθαμε από ένα αρχαιολόγο που εργάζεται στο χώρο, ότι στην ίδια περιοχή βρίσκονται ακόμη τρεις ναοί. Δύο ψηλότερα προς την κορυφή και ένας ακριβώς δίπλα στο Επικούρειο. Δεν χωρά αμφιβολία ότι μια επίσκεψη στο ναό είναι επιβεβλημένη, μια δεύτερη όμως είναι αναγκαία προκειμένου να νοιώσουμε όλα αυτά που αντικρίζουμε.

Από εκεί βλέπουμε άλλωστε όλη την μεγαλοπρέπεια της περιοχής. Νοιώθουμε περηφάνια για τους προγόνους και πίκρα για το τώρα, που δεν είμαστε ικανοί ως χώρα να προστατέψουμε και να προβάλουμε την κληρονομιά που μας άφησαν οι πρόγονοι μας. Απόδειξη; Πόσοι γνωρίζουν την ύπαρξη του Ναού του Επικούρειου Απόλλωνα;

Θέση GPS: 37°25’49” N, 21°53’56” E

Αποστάσεις:

από Αθήνα 253 χλμ.,

από Τρίπολη 94 χλμ.,
από Ανδρίτσαινα 14 χλμ.

 ΠΗΓΗ: www.eurozoi.gr