Οι Βάρβαροι είναι εδώ - ξερίζωσαν την ελιά του Πλάτωνα !

Μετά από 2500 χρόνια οι Βάρβαροι επιστρέφουν Είτε με την μορφή γύφτων, είτε ως λαθρομετανάστες

Η ελιά του Πλάτωνα ήταν το δέντρο κάτω από το οποίο ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος δίδασκε τους μαθητές του τον 5ο αιώνα π.Χ. Βρισκόταν στην Ιερά οδό, στον Βοτανικό, κοντά στο σημερινό Γεωργικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ωστόσο το ελαιόδεντρο καταστράφηκε από το χτύπημα λεωφορείου το 1975. Το ξύλο του  μεταφέρθηκε και διατηρείται στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ στο σημείο έμειναν κάποιες ρίζες και φούντωσαν. Αυτά τα δέντρα, τα απομεινάρια ουσιαστικά του ελαιόδεντρου του Πλάτωνα, έγιναν στόχος.
Κάποιος πήγε σήμερα το πρωί στην περιοχή και ξερίζωσε ένα από τα δέντρα που είχαν φυτρώσει στο σημείο.

Πιο κάτω βάζουμε και την προσπάθεια που είχε γίνει παλαιότερα για την διάσωση της.

                                                   Δείτε και το αποτρόπαιο αυτό θέαμα 

 Πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια μια ελιά πρόσφερε σκιά στον αρχαίο φιλόσοφο Πλάτωνα και τους μαθητές του, όταν τον 5ο αιώνα π.χ. συζητούσαν κάτω από τα κλαδιά της, για την θεωρία των ιδεών, στην περιοχή που σήμερα ονομάζουμε Ακαδημία Πλάτωνος, στην Ιερά οδό.

Όμως κακόβουλες ανθρώπινες ενέργειες, κατέστρεψαν το δένδρο πριν από μερικά χρόνια. Ευτυχώς σε απόσταση μόλις 150 μέτρα βρίσκεται το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, του οποίου οι καθηγητές αφού έβλεπαν να είναι κατεστραμμένο και εγκαταλελειμμένο δίπλα από τον δρόμο το ιστορικό αυτό δένδρο και αφού πέρναγε πολύς καιρός και η πολιτεία δεν έπαιρνε κάποιο μέτρο παρά και την από μέρους τους ενημέρωση προς κάθε κατεύθυνση, το 1978 με πρωτοβουλία του καθηγητή κ. Νταβίδη μάζεψαν και προστάτευσαν ένα μεγάλο μέρος του κορμού του μετά από επίπονη προσπάθεια, μια και χρειάστηκε να χρησιμοποιηθεί γερανός, φορτηγό και να ξηλωθούν σκεπές, λόγο του ιδιαίτερα μεγάλου βάρους και όγκου.

Έτσι σήμερα βρίσκεται προστατευμένο σε στεγασμένο χώρο μέσα σε μια εντυπωσιακή ειδική προθήκη ισόγειο της κεντρικής αίθουσας του κτηρίου διοίκησης του Γ.Π.Α. (Γεωπονικού Πανεπιστήμιου Αθηνών) στην Ιερά Οδό.

Στην προσπάθεια αυτή βοήθησαν αφιλοκερδώς και με προσωπική εργασία ειδικοί εμπειρογνώμονες του υπουργείου πολιτισμού ώστε να ακολουθηθεί μια διαδικασία συντήρησης η οποία ολοκληρώθηκε έως το τέλος του 2002 αλλά και όλα τα έξοδα που χρειάστηκαν στο διάστημα αυτό καλύφθηκαν από το Γ.Π.Α. όπως μας λέει ο ευαισθητοποιημένος για το θέμα αυτό Πρύτανης του Γ.Π.Α. κ. Ανδρέας Καραμάνος.

Λίγες δεκάδες μέτρα μακρύτερα από την Γεωπονική, στην Ιερά οδό, στο σημείο όπου είχε φυτρώσει η ελιά του Πλάτωνα οι αρχαίες ρίζες φύτρωσαν ξανά καθώς σώζεται ακόμα κάποιο εντυπωσιακό κομμάτι από τον παλιό κορμό. Εκείνα τα χλωρά κλαριά κουβαλάνε μία ιστορία εκατοντάδων αιώνων. Και αν στο μακρινό παρελθόν απολάμβαναν το σεβασμό και την φροντίδα των ανθρώπων, τα τελευταία χρόνια κάνουν παρέα μόνο με τα σκουπίδια και την σπασμένη περίφραξη του ιστορικού χώρου.

Το ακόμα χειρότερο είναι που δεν βρήκαμε μια μικρή έστω επιγραφή που να ενημερώνει τον περαστικό για το τι βρίσκεται στον χώρο αυτό, αλλά και ποια υπηρεσία έχει την ευθύνη για την φύλαξη και την συντήρηση του χώρου. Το παράξενο δε κατα την επίσκεψη μας στο χώρο, ήταν το όνομα της στάσης των λεωφορείων εκεί μπροστά με το όνομα "ΙΕΡΗ ΕΛΙΑ" πράγμα που μάλλον είναι άστοχο.

Ασφαλώς το δένδρο μπορεί να συνεχίσει να ζει και η φροντίδα που απαιτεί είναι ελάχιστη, αρκεί μόνο η ανθρώπινη ευαισθησία ο σεβασμός και το ενδιαφέρον για να συνεχίσει να παρέχει τους καρπούς και την σκιά του και να εμπνέει σκεπτόμενους ανθρώπους, που ίσως σήμερα έχουμε περισσότερη ανάγκη από ότι στο μακρινό παρελθόν.

Η παραπάνω φωτογραφία απεικονίζει σήμερα τον χώρο όπου υπήρχε η ελιά του Πλάτωνα, στην Ιερά Οδό 77
(Αθήνα / Περιοχή:Βοτανικός Κήπος, όπως τα βρήκα το 2005 που έβγαλα τις φωτογραφίες αυτές).
Στο κέντρο βλέπουμε μερικά κομμάτια από τον παλαιό κορμό και περιμετρικά σε κάποια σημεία η βάση του κατεστραμμένου παλαιού κορμού βλάστησε ξανά, με αποτέλεσμα να βλέπουμε αυτά τα νέα δένδρα.
Πριν από πολλά χρόνια όλος αυτός ο χώρος καταλαμβάνονταν από τον κορμό της υπερεωνόβιας ελιάς και ενδέχετε να ήταν ήδη ιδιαίτερα μεγάλος από την αρχαιότητα.
Η περίοδος στην οποία αναφερόμαστε (Πλάτωνας 427-345 π.Χ.) είναι απλά ένα σημείο αναφοράς στην ιστορία της και όχι η ημερομηνία φύτεψης της…

Μέρος του κορμού που έχει διασωθεί από τους καθηγητές του Γ.Π.Α. και φιλοξενείται σε ένα από τα διοικητικά του κτήρια στην Ιερά Οδό 75.

Παύλος Κριαράς
30-12-2005